Unijne dotacje w ramach programowania na lata 2007-2013 w większej części zostały już rozdysponowane między beneficjentami. Obecnie trwają negocjacje, czy w latach 2014-2020 będziemy mogli liczyć na bezzwrotne dofinansowania ze środków Unii Europejskiej. Fakt ten jednak nie oznacza, że nie możemy obecnie liczyć na pomoc ze strony Unii. Takimi działaniami są m.in. inicjatywy Jeremie oraz Jessica.

Jeremie (ang. Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises, czyli Wspólne zasoby dla małych i średnich przedsiębiorstw) to nowa inicjatywa pozadotacyjnego wsparcia powołana w 2007 r. przez Komisję Europejską oraz Europejski Bank Inwestycyjny. Jej głównym założeniem jest pomoc podmiotom z sektora MSP w sprawnym i elastycznym finansowaniu ich działalności. Inicjatywa ta wykorzystuje tzw. mechanizm rewolwingowy (odnawialny), co oznacza, że środki wykorzystywane przez przedsiębiorców są zwracane, dzięki czemu mogą być wykorzystywane kilkukrotnie. W ramach tej inicjatywy udzielane są kredyty, pożyczki oraz poręczenia dla firm z sektora MSP, w tym – co jest bardzo ważne – także dla tzw. Start-upów (także dla absolwentów).

Inicjatywa ta obecnie jest wdrażana przez Regionalne Programy Operacyjne w pięciu województwach:

1. Dolnośląskie (RPO WD Działanie nr 1.3 Wsparcie odnawialnych instrumentów finansowych dla MSP).
2. Wielkopolskie (WPRO Działanie 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości).
3. Pomorskie (RPO WP Działanie 1.3 Pozadotacyjne instrumenty finansowe dla MSP).
4. £ódzkie (RPO W£ Działanie 3.4 Rozwój otoczenia biznesu).
5. Zachodniopomorskie (WZP RPO Działanie 1.3 Zaawansowane usługi wsparcia dla przedsiębiorstw).
6. Kujawsko-Pomorskie (RPO WKP Działanie 5.1 Instytucje otoczenia biznesu, schemat: Fundusz Powierniczy Jeremie).

£ączna kwota środków przeznaczonych na to działanie wynosi 330 mln EUR.

Jak działa Jeremie?

Inicjatywa Jeremie ma przede wszystkim na celu pomoc wszystkim przedsiębiorcom, którzy ze względu na krótki okres prowadzenia działalności, brak historii kredytowej lub brak odpowiedniego zabezpieczenia nie mogą skorzystać z kredytów bankowych. Jest to najtańsza tego typu forma zabezpieczenia kredytu – komercyjne poręczenia niosą za sobą zdecydowanie większe koszty. Pamiętajmy jednak, że w tym działaniu preferowane są działania skierowane na wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, zakup maszyn i urządzeń (w tym także zakup środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia), tworzenie miejsc pracy oraz inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju przedsiębiorstwa. Kolejną istotną kwestią jest sprawdzenie, które banki w danym województwie honorują poręczenia Jeremie. Lista podmiotów współpracujących ciągle jest uzupełniana o nowe instytucje,  co zwiększa konkurencyjność i ma pozytywny wpływ na koszty kredytu komercyjnego.

Warto zatem przed rozpoczęciem starania się o poręczenie porozmawiać z doradcą lub firmą doradczą mającą w swojej ofercie pomoc w uzyskaniu takiego zabezpieczenia i bezpłatnie zweryfikować, czy nasza inwestycja spełnia wszystkie kryteria kwalifikowalności oraz na jakie koszty powinniśmy się przygotować.

Gorąco zachęcamy do korzystania z poręczeń w ramach inicjatywy Jeremie. W czasach, w których banki mocno ograniczają możliwości otrzymania kredytu inwestycyjnego (a w przypadku przedsiębiorstw rozpoczynających działalność praktycznie ją uniemożliwiają) oraz kiedy z racji wyczerpanych środków unijnych nie mamy możliwości skorzystania z dotacji, poręczenie to może być dla nas jedyną możliwością zrealizowania inwestycji.

Jak działa Jessica?

Alternatywnym rozwiązaniem, a zarazem połączeniem wspólnych sił samorządów gminnych i przedsiębiorstw prywatnych, jest możliwość skorzystania z funduszu pożyczkowego Jessica. ¦rodki przeznaczone na funduszu Jessica pochodzą z części dotacji unijnych w ramach rewitalizacji, które samorządy województw przeznaczyły na ten cel w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych. ¦rodki te uzupełniają konkursy o granty unijne w ramach rewitalizacji miast; z tą tylko różnicą, że dotacje unijne na lata 2007-2013 powoli stają się niedostępne, a fundusze w ramach inicjatywy Jessica będą cały czas w obrocie na rynku, ponieważ jest to mechanizm zwrotny. Realizowane projekty z tego funduszu muszą wpisywać się w Lokalne Programy Rewitalizacji, powinny być połączeniem funkcji publicznej, społecznej z częścią komercyjną z uwagi na konieczność osiągnięcia ekonomicznej stopy zwrotu.

Zgłaszane projekty mogą dotyczyć:

- przebudowy budynków lub zespołu obiektów w celu spełnienia innych niż dotąd funkcji użytkowych(np. na cele gospodarcze, społeczne, kulturowe),
- konserwacji i renowacji obiektów zabytkowych wraz z kompleksowym zagospodarowaniem w celu zachowania ich wartości historycznych,
- budowy obiektów usługowych w połączeniu z częścią publiczną (w tym zagospodarowanie terenu, budowa dróg dojazdowych).

Instrument ten wdrażają aktualnie województwa: zachodniopomorskie, wielkopolskie, pomorskie i śląskie. ¦rodki jakie przeznaczono na realizację projektu Jessica w poszczególnych województwach przedstawiają się następująco:

- woj. Zachodniopomorskie – 35,5 mln Euro,
- woj. Wielkopolskie – 66 mln Euro,
- woj. Pomorskie – 57 mln Euro,
- woj. ¦ląskie – 60 mln Euro.

Aktualnie podpisano pierwszą umowę na realizację projektu Jessica w województwie wielkopolskim. Projekt dotyczy rewitalizacji obszarów poprzemysłowych w centrum Leszna, poprzez budowę Galerii Goplana.

Kolejny projekt, który czeka na podpisanie umowy, będzie realizowany w Międzyzdrojach. Dotyczy budowy Galerii Molo wraz z punktem ratownictwa i pomocy medycznej oraz punktem doradczo-szkoleniowym. W Galerii zaprojektowano punkty handlowe i gastronomiczne, które będą wydzierżawione przedsiębiorcom. Inwestycję będzie realizowała spółka prawa handlowego, której właścicielem jest gmina Międzyzdroje. Z uwagi na dużą wartość inwestycji, a zarazem możliwość sfinansowania budowy obiektu, w montażu finansowym uwzględniono udział pożyczki Jessica w wysokości 75 proc. wartości inwestycji. Wkład własny w wysokości 25 proc. inwestycji będzie sfinansowany poprzez środki własne i środki pochodzące z kredytu bankowego. Okres na jaki w tym przypadku udzielana jest pożyczka Jessica wynosi 15 lat; oprocentowanie jest wg zmiennej stopy procentowej liczonej w oparciu o stawkę bazową WIBOR3M pomniejszoną o dwa punkty procentowe (na dzień 14.07.2011 r. oprocentowanie wynosi 2,2 proc.), możliwe jest również udzielenie karencji w spłacie pożyczki do 24 miesięcy na czas realizacji inwestycji, co nie jest bez znaczenia z uwagi na zachowanie płynności finansowej firmy. Analizowany przykład Galerii w bardzo dokładny sposób pokazuje, jak można powiązać sferę publiczną z częścią komercyjną, którą wykorzystają w przyszłości przedsiębiorstwa.

Podsumowując, można jednoznacznie stwierdzić, że pod koniec 2011 r., Jessica będzie jednym z najbardziej korzystnych rozwiązań finansowania na rynku inwestycji w sektorze MSP. A biorąc pod uwagę ograniczone możliwości realizacji przedsięwzięć przez samorządy gminne można będzie w odpowiedni sposób połączyć wspólnie siły (np. samorząd gminy udostępnia dany teren lub obiekt w odpowiedniej konstrukcji prawnej, a przedsiębiorcy realizują inwestycje przy pomocy funduszu Jessica), tak, aby zrealizować cele publiczne przy równoczesnej korzyści finansowej z prowadzonej działalności gospodarczej.

¬ródło: Gazeta Małych i ¦rednich Przedsiębiorstw, www.gazeta-msp.pl