O ile w przypadku drobnych umów, niekoniecznie trzeba być świadomym faktu zawierania umowy, o tyle w przypadku podpisywania umów pożyczki bądź kredytu, warto zastanowić się nad formą i treścią umowy, która optymalnie zabezpieczy nasz interes. O czym zatem warto pamiętać zawierając umowę?
Forma umowy
Prawo polskie dopuszcza wiele form wyrażania woli zawarcia umów. Umowę możemy zawrzeć elektronicznie, ustnie, pisemnie i w formie aktu notarialnego. Warto jednak pamiętać, że dla niektórych rodzajów umów, ustawodawca zastrzegł wymaganą formę umowy (np. przy nabyciu nieruchomości musi być to umowa w formie aktu notarialnego).
@@
Należy pamiętać, że brak zachowania formy stosownej dla danej umowy, może skutkować brakiem realizacji zamierzonych przez strony skutków prawnych, poważnymi ograniczeniami dowodowymi w przypadku postępowania sądowego na skutek ewentualnego sporu stron lub nieważności czynności prawnej, jeżeli oczywiście kodeks cywilny przewiduje rygor takowej nieważności przy niezachowaniu wymaganej formy.
Nazwa umowy
Należy podkreślić, że o charakterze umowy nie decyduje sama jej nazwa, ale jej zapisy dotyczące celu, przedmiotu umowy, postanowień umowy. Oczywiście jedyną instytucją mogącą zweryfikować zawarty stosunek prawny jest niezawisły sąd. Otóż sąd może uznać, że postanowienia umowy świadczą o zawarciu innego typu umowy niż wskazały to strony w nazwie dokumenty, co niesie za sobą bardzo poważne konsekwencję prawne, podatkowe, związane z danym rodzajem umowy. Przykładowo, jeśli umowa nazwana umową o dzieło zawiera postanowienia charakterystyczne dla umowy o pracę, będzie ona traktowana przez sąd, jako umowa o pracę.
Miejsce i data zawarcia umowy
Dość istotne w umowie jest wskazanie miejsca jej zawarcia, gdyż może to mieć wpływ na wybór sądu właściwego do rozstrzygania ewentualnych sporów mogących wyniknąć w trakcie realizacji umowy, oczywiście, jeżeli strony nie postanowią inaczej w samej umowie. Natomiast określenie daty zawarcia umowy i daty wejścia umowy w życie ma znaczenie w sytuacji ustalania terminów realizacji umowy. Warto dodać, że data początkowa może być tożsama z datą podpisania umowy lub określona inną datą (przykładowo: data zawarcia umowy 26 maja 2014 r., a data wejście w życie 1 czerwca 2014 r.) lub upłynięcia zdefiniowanego okresu czasu albo też momentem spełnienia wskazanego w kontrakcie warunku (np. uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu zawodowego).
Określenie stron umowy
Istotną kwestią jest dokładne i prawidłowe określenie stron zawierających umowę. Jednoznaczną identyfikację podmiotów zapewni podanie:
Każdy z nas powinien na spokojnie i bardzo dokładnie czytać postanowienia umowy (ogólne warunki umowy). Szczególnie ważną kwestią jest zapoznanie się z zapisanymi drobnym druczkiem postanowieniami umowy oraz pozostałej dokumentacji (tj. tabele opłat, kwestię ubezpieczenia). Ponadto, należy sprawdzić, czy są w niej zawarte wszystkie wcześniej uzgodnione warunki. Niezbyt precyzyjne zapisy należy starać się zmienić. Jeżeli jest to niemożliwe, a umowa jest dla nas niekorzystna, to jej po prostu nie podpisywać. Najlepszą zasadą jest nie podpisywanie dokumentu bezpośrednio po jego otrzymaniu. Umowę warto zabrać ze sobą, aby w spokoju można było się zapoznać z jej konkretnymi zapisami.
¬le podpisane umowy – jak się z nich wybronić
W przypadku źle podpisanej umowy najistotniejszą kwestią jest zgłoszenie się o pomoc do profesjonalnych podmiotów świadczących usługi prawne. Warto dodać, że w Polsce konsumenci mają zagwarantowaną bezpłatną pomoc prawną przez Rzeczników Konsumentów działających lokalnie, tzw. miejskich lub powiatowych rzeczników konsumentów. Do ich kompetencji należy:
Marta Wysocka-Fronczek
Prawnik
Dom Kredytowy Notus S.A.
Forma umowy
Prawo polskie dopuszcza wiele form wyrażania woli zawarcia umów. Umowę możemy zawrzeć elektronicznie, ustnie, pisemnie i w formie aktu notarialnego. Warto jednak pamiętać, że dla niektórych rodzajów umów, ustawodawca zastrzegł wymaganą formę umowy (np. przy nabyciu nieruchomości musi być to umowa w formie aktu notarialnego).
@@
Należy pamiętać, że brak zachowania formy stosownej dla danej umowy, może skutkować brakiem realizacji zamierzonych przez strony skutków prawnych, poważnymi ograniczeniami dowodowymi w przypadku postępowania sądowego na skutek ewentualnego sporu stron lub nieważności czynności prawnej, jeżeli oczywiście kodeks cywilny przewiduje rygor takowej nieważności przy niezachowaniu wymaganej formy.
Nazwa umowy
Należy podkreślić, że o charakterze umowy nie decyduje sama jej nazwa, ale jej zapisy dotyczące celu, przedmiotu umowy, postanowień umowy. Oczywiście jedyną instytucją mogącą zweryfikować zawarty stosunek prawny jest niezawisły sąd. Otóż sąd może uznać, że postanowienia umowy świadczą o zawarciu innego typu umowy niż wskazały to strony w nazwie dokumenty, co niesie za sobą bardzo poważne konsekwencję prawne, podatkowe, związane z danym rodzajem umowy. Przykładowo, jeśli umowa nazwana umową o dzieło zawiera postanowienia charakterystyczne dla umowy o pracę, będzie ona traktowana przez sąd, jako umowa o pracę.
Miejsce i data zawarcia umowy
Dość istotne w umowie jest wskazanie miejsca jej zawarcia, gdyż może to mieć wpływ na wybór sądu właściwego do rozstrzygania ewentualnych sporów mogących wyniknąć w trakcie realizacji umowy, oczywiście, jeżeli strony nie postanowią inaczej w samej umowie. Natomiast określenie daty zawarcia umowy i daty wejścia umowy w życie ma znaczenie w sytuacji ustalania terminów realizacji umowy. Warto dodać, że data początkowa może być tożsama z datą podpisania umowy lub określona inną datą (przykładowo: data zawarcia umowy 26 maja 2014 r., a data wejście w życie 1 czerwca 2014 r.) lub upłynięcia zdefiniowanego okresu czasu albo też momentem spełnienia wskazanego w kontrakcie warunku (np. uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu zawodowego).
Określenie stron umowy
Istotną kwestią jest dokładne i prawidłowe określenie stron zawierających umowę. Jednoznaczną identyfikację podmiotów zapewni podanie:
- imienia, nazwiska, adresu zamieszkania, numerów PESEL i NIP w przypadku osoby fizycznej;
- danych zawartych w Centralnej Informacji i Ewidencji o Działalności Gospodarczej (www.firma.goc.pl), jego nazwa, adres oraz przedmiot prowadzonej działalności, oraz numery NIP i REGON oraz PESEL osoby prowadzącej działalność gospodarczą,
- nazwy, adresu siedziby, informacji o organie prowadzącym rejestr handlowy spółki (https://ems.ms.gov.pl/krs/wyszukiwaniepodmiotu), numerze KRS oraz numerach NIP i REGON w przypadku podmiotów gospodarczych.
Każdy z nas powinien na spokojnie i bardzo dokładnie czytać postanowienia umowy (ogólne warunki umowy). Szczególnie ważną kwestią jest zapoznanie się z zapisanymi drobnym druczkiem postanowieniami umowy oraz pozostałej dokumentacji (tj. tabele opłat, kwestię ubezpieczenia). Ponadto, należy sprawdzić, czy są w niej zawarte wszystkie wcześniej uzgodnione warunki. Niezbyt precyzyjne zapisy należy starać się zmienić. Jeżeli jest to niemożliwe, a umowa jest dla nas niekorzystna, to jej po prostu nie podpisywać. Najlepszą zasadą jest nie podpisywanie dokumentu bezpośrednio po jego otrzymaniu. Umowę warto zabrać ze sobą, aby w spokoju można było się zapoznać z jej konkretnymi zapisami.
¬le podpisane umowy – jak się z nich wybronić
W przypadku źle podpisanej umowy najistotniejszą kwestią jest zgłoszenie się o pomoc do profesjonalnych podmiotów świadczących usługi prawne. Warto dodać, że w Polsce konsumenci mają zagwarantowaną bezpłatną pomoc prawną przez Rzeczników Konsumentów działających lokalnie, tzw. miejskich lub powiatowych rzeczników konsumentów. Do ich kompetencji należy:
- zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów,
- składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów,
- występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów,
- współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi,
- wytaczanie powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępowanie, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów.
Marta Wysocka-Fronczek
Prawnik
Dom Kredytowy Notus S.A.
