Wiele wskazuje, że właściciele małych firm pożegnają kryzys w tym roku, a pozytywne nastroje, które zdawały się być tymczasowe, udaje się trzymać. Co ciekawe, po raz pierwszy więcej przedsiębiorców mówiło, że w poprzednim kwartale (czyli trzecim) kondycja ich firmy poprawiła się, niż pogorszyła się. Dotąd znaczną, bo nawet dwudziestopunktową przewagę mieli pesymiści.
Mimo bardzo dużych wątpliwości o przyszłość, wyrażanych jeszcze kwartał temu, ostatnie miesiące roku nie jawią się zatem przedsiębiorcom tak źle. Przeciwnie, okazuje się, że firmy planują nawet nieco zwiększyć zatrudnienie, oczekując, że kondycja gospodarki kraju i sytuacja ekonomiczna w ich firmie ulegnie poprawie. Nie zrealizował się – co istotne – czarny scenariusz i zapowiadany przez wielu analityków kataklizm gospodarczy.
@@
Z badania wynika, że przedsiębiorcy MSP skoncentrowali się na szukaniu nowych możliwości, nowych rynków (w tym chętniej poza Polską). Bardziej dbają też o dyscyplinę swoich płatników i szybciej eliminują ryzyka w obrocie gospodarczym nauczeni przykrymi doświadczeniami ostatnich lat. Przedsiębiorcy zapytani, jak wstępnie podsumowują ten rok wobec poprzedniego, biorąc pod uwagę rozwój ich firmy, aż 1/3 wskazuje, że aktualny rok był lepszy niż poprzedni, a w tej grupie niemal 20 proc. wskazuje, że jest on zdecydowanie lepszy od poprzedniego.
Już w trzecim kwartale przedsiębiorcy deklarowali inwestycje w podniesienie swojej konkurencyjności. Wydatki kierowano na sprzęt komputerowy, oprogramowanie i środki transportu. W czwartym kwartale pula inwestycji będzie identyczna. Ponad połowa badanych deklaruje zakupy do firmy, a Index ZAIR wskazujący na skalę zakupów w MSP oparty na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich wzrósł do minus 66,5 pkt. Co ważne, prócz kolejnych wydatków na zakup oprogramowania (13,2 proc.), inwestycji w maszyny i urządzenia (15,7 proc.) czy remonty i zakup lokali (22,8 proc.), więcej przedsiębiorców wskazuje też, że myśli o zatrudnianiu w czwartym kwartale (12,5 proc. deklaruje zatrudnianie, rok temu o tej samej porze 8 proc. chciało tworzyć etaty).
Sytuacja gospodarki kraju w ocenie przedsiębiorców
Kolejny kwartał spada udział oceniających negatywnie rozwój sytuacji gospodarczej w Polsce. Pesymistycznie oceniających jest aktualnie 31 proc. badanych, czyli zdecydowanie mniej, niż na początku roku (wówczas aż 64,8 proc. negatywnie oceniało rozwój wydarzeń w krajowej gospodarce) i jednocześnie mniej niż kwartał temu (38,1 proc.). Równolegle utrzymuje się wzrost ocen pozytywnych. W październiku już blisko 20 proc. przedsiębiorców podsumowało poprzedni kwartał pozytywnie, podczas gdy trzy miesiące temu takich ocen notowano 11 proc., a dla porównania rok wcześniej o tej samej porze oceniających pozytywnie zakończony trzeci kwartał było zaledwie 2,2 proc.
Ocena sytuacji własnej firmy
W odniesieniu do kondycji własnej firmy Instytut Keralla także zanotował ożywienie w nastrojach. 27,3 proc. badanych przedsiębiorców informuje, że ich sytuacja polepszyła się w trzecim kwartale. Na początku roku optymistów było 18,5 proc.
Z kwartału na kwartał spada odsetek firm, w których kondycja jest słaba. Obecnie 24 proc. ankietowanych wskazuje, że sytuacja ich firmy pogorszyła się w ostatnich trzech miesiącach. Na początku roku takich ocen było aż 44,5 proc. W tej edycji badania po raz pierwszy w tym roku więcej przedsiębiorców deklarowało polepszenie sytuacji ekonomicznej firmy, niż wskazujących na jej pogorszenie.
Prognozy lepszej kondycji gospodarki kraju
W ocenie 22,2 proc. badanych kondycja ekonomiczna kraju w czwartym kwartale tego roku polepszy się. To wzrost pozytywnych opinii o 9 pkt proc. w stosunku do poprzedniego kwartału i bardzo wyraźna poprawa także w porównaniu do roku ubiegłego, analogicznego okresu, kiedy na poprawę liczyło jedynie 5,8 proc. przedsiębiorców MSP.
Stopniał również odsetek głosów pesymistycznie prognozujących na ostatni kwartał roku. Pogorszenia sytuacji w gospodarce kraju spodziewa się 23,7 proc. ankietowanych. To o 13 pkt proc. mniej, niż kwartał wcześniej.
koniec_str_1#
Lepsza kondycja także w przedsiębiorstwach
Czwarty kwartał będzie jeszcze lepszy, niż poprzedni w ocenie 35,7 proc. badanych przedsiębiorców. Na dalszą poprawę w firmie liczy też więcej badanych, niż rok temu i dwa razy tyle, ile na starcie 2013 roku (16,7 proc.).
O przyszłość obawia się natomiast 13,8 proc. ankietowanych przedsiębiorców, którzy prognozują pogorszenie sytuacji ekonomicznej własnej firmy. W styczniu taki sceptycyzm podzielało jednak znacznie więcej badanych, bo 28,2 proc.
Lepszy rok 2013 niż 2012
Równomiernie podzieliły się głosy przedsiębiorców podczas wstępnej oceny roku 2013 i chociaż nieznacznie dominują optymiści, to ocena wstępna kończącego się roku dzieli MSP na trzy, niemal równe podgrupy.
Z badania Instytutu wynika, że ogółem 35,2 proc. badanych uznało, iż rok 2013 jest lepszy pod względem rozwoju ich firmy, niż rok poprzedni (suma odpowiedzi zdecydowanie lepszy 19,2 proc. i raczej lepszy 16 proc.). Przeciwnego zdania jest 33 proc. small biznesu (suma głosów zdecydowanie gorszy i raczej gorszy), a 31,3 proc. nie dostrzega większych różnic, ani na plus ani na minus, jeśli chodzi o rozwój swojej firmy w tym roku w relacji do sytuacji ubiegłorocznej.
Wskaźnik nastrojów KERNA – wzrost do minus 47,81 pkt
Wskaźnik nastrojów przedsiębiorstw KERNA wrósł do poziomu minus 47,81 pkt i jest to najlepszy wynik od trzech lat. W stosunku do ubiegłego kwartału odczyt jest wyższy aż o 13,02 pkt. Co ważne, także porównując do analogicznego okresu roku 2012 wartość KERNA podskoczyła o 27,71 pkt. Chociaż wskaźnik KERNA wciąż jest na minusie, tak duże wzrosty dobrze prognozują. Trzeba pamiętać, że MSP to prawie 99 proc. wszystkich firm w Polsce, a na wskaźnik KERNA wpływają opinie przedsiębiorców dotyczące kondycji własnej firmy i kondycji ekonomicznej kraju.
Wzrost wskaźnika KERNA to efekt lepszej percepcji zarówno tego, co działo się w gospodarce kraju, jak również lepszych ocen sytuacji w samych firmach. Czynnikiem stabilizującym, mającym niewątpliwie istotny wpływ na ocenę sytuacji, ma fakt, że nie wystąpiły żadne poważne załamania w gospodarkach światowych, czego obawiali się nie tylko analitycy, ale też obserwujący rynki zagraniczne przedsiębiorcy, a zwłaszcza ta ich część, która sprzedaje swoje produkty lub usługi poza Polskę.
INDEX ZAIR (zakupy i rezygnacje) – wzrost do minus 66,5 pkt
Index ZAIR, informujący o skali zakupów (inwestycje w MSP), oparty jest na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich. W tej edycji badania INDEX ZAIR wyniósł minus 66,5 pkt, co oznacza niewielki wzrost skłonności inwestycyjnej o 1,3 pkt kw/kw i jednocześnie – licząc w relacji do analogicznego kwartału roku ubiegłego – INDEX ZAIR wzrósł o 8,3 pkt (r/r).
Aktualny odczyt Indexu ZAIR wskazuje na ostrożne, ale konsekwentne zwiększanie skłonności inwestycyjnej mikro, małych i średnich przedsiębiorców.
Autor: Izabella Młynarczyk, analityk rynku Keralla Research
Instytut Keralla Research to agencja badawcza specjalizująca się w analizach business to business. Badanie sektora M¦P jest prowadzone co kwartał od 2009 roku.
Próba: uczestnicy badania to mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Próba jest ogólnopolska, reprezentatywna, wynosi N = 600. Próba oddaje strukturę firm sektora M¦P; badanie uwzględnia reprezentację firm mikro - zatrudniających do 9 osób.
Mimo bardzo dużych wątpliwości o przyszłość, wyrażanych jeszcze kwartał temu, ostatnie miesiące roku nie jawią się zatem przedsiębiorcom tak źle. Przeciwnie, okazuje się, że firmy planują nawet nieco zwiększyć zatrudnienie, oczekując, że kondycja gospodarki kraju i sytuacja ekonomiczna w ich firmie ulegnie poprawie. Nie zrealizował się – co istotne – czarny scenariusz i zapowiadany przez wielu analityków kataklizm gospodarczy.
@@
Z badania wynika, że przedsiębiorcy MSP skoncentrowali się na szukaniu nowych możliwości, nowych rynków (w tym chętniej poza Polską). Bardziej dbają też o dyscyplinę swoich płatników i szybciej eliminują ryzyka w obrocie gospodarczym nauczeni przykrymi doświadczeniami ostatnich lat. Przedsiębiorcy zapytani, jak wstępnie podsumowują ten rok wobec poprzedniego, biorąc pod uwagę rozwój ich firmy, aż 1/3 wskazuje, że aktualny rok był lepszy niż poprzedni, a w tej grupie niemal 20 proc. wskazuje, że jest on zdecydowanie lepszy od poprzedniego.
Już w trzecim kwartale przedsiębiorcy deklarowali inwestycje w podniesienie swojej konkurencyjności. Wydatki kierowano na sprzęt komputerowy, oprogramowanie i środki transportu. W czwartym kwartale pula inwestycji będzie identyczna. Ponad połowa badanych deklaruje zakupy do firmy, a Index ZAIR wskazujący na skalę zakupów w MSP oparty na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich wzrósł do minus 66,5 pkt. Co ważne, prócz kolejnych wydatków na zakup oprogramowania (13,2 proc.), inwestycji w maszyny i urządzenia (15,7 proc.) czy remonty i zakup lokali (22,8 proc.), więcej przedsiębiorców wskazuje też, że myśli o zatrudnianiu w czwartym kwartale (12,5 proc. deklaruje zatrudnianie, rok temu o tej samej porze 8 proc. chciało tworzyć etaty).
Sytuacja gospodarki kraju w ocenie przedsiębiorców
Kolejny kwartał spada udział oceniających negatywnie rozwój sytuacji gospodarczej w Polsce. Pesymistycznie oceniających jest aktualnie 31 proc. badanych, czyli zdecydowanie mniej, niż na początku roku (wówczas aż 64,8 proc. negatywnie oceniało rozwój wydarzeń w krajowej gospodarce) i jednocześnie mniej niż kwartał temu (38,1 proc.). Równolegle utrzymuje się wzrost ocen pozytywnych. W październiku już blisko 20 proc. przedsiębiorców podsumowało poprzedni kwartał pozytywnie, podczas gdy trzy miesiące temu takich ocen notowano 11 proc., a dla porównania rok wcześniej o tej samej porze oceniających pozytywnie zakończony trzeci kwartał było zaledwie 2,2 proc.
Ocena sytuacji własnej firmy
W odniesieniu do kondycji własnej firmy Instytut Keralla także zanotował ożywienie w nastrojach. 27,3 proc. badanych przedsiębiorców informuje, że ich sytuacja polepszyła się w trzecim kwartale. Na początku roku optymistów było 18,5 proc.
Z kwartału na kwartał spada odsetek firm, w których kondycja jest słaba. Obecnie 24 proc. ankietowanych wskazuje, że sytuacja ich firmy pogorszyła się w ostatnich trzech miesiącach. Na początku roku takich ocen było aż 44,5 proc. W tej edycji badania po raz pierwszy w tym roku więcej przedsiębiorców deklarowało polepszenie sytuacji ekonomicznej firmy, niż wskazujących na jej pogorszenie.
Prognozy lepszej kondycji gospodarki kraju
W ocenie 22,2 proc. badanych kondycja ekonomiczna kraju w czwartym kwartale tego roku polepszy się. To wzrost pozytywnych opinii o 9 pkt proc. w stosunku do poprzedniego kwartału i bardzo wyraźna poprawa także w porównaniu do roku ubiegłego, analogicznego okresu, kiedy na poprawę liczyło jedynie 5,8 proc. przedsiębiorców MSP.
Stopniał również odsetek głosów pesymistycznie prognozujących na ostatni kwartał roku. Pogorszenia sytuacji w gospodarce kraju spodziewa się 23,7 proc. ankietowanych. To o 13 pkt proc. mniej, niż kwartał wcześniej.
koniec_str_1#
Lepsza kondycja także w przedsiębiorstwach
Czwarty kwartał będzie jeszcze lepszy, niż poprzedni w ocenie 35,7 proc. badanych przedsiębiorców. Na dalszą poprawę w firmie liczy też więcej badanych, niż rok temu i dwa razy tyle, ile na starcie 2013 roku (16,7 proc.).
O przyszłość obawia się natomiast 13,8 proc. ankietowanych przedsiębiorców, którzy prognozują pogorszenie sytuacji ekonomicznej własnej firmy. W styczniu taki sceptycyzm podzielało jednak znacznie więcej badanych, bo 28,2 proc.
Lepszy rok 2013 niż 2012
Równomiernie podzieliły się głosy przedsiębiorców podczas wstępnej oceny roku 2013 i chociaż nieznacznie dominują optymiści, to ocena wstępna kończącego się roku dzieli MSP na trzy, niemal równe podgrupy.
Z badania Instytutu wynika, że ogółem 35,2 proc. badanych uznało, iż rok 2013 jest lepszy pod względem rozwoju ich firmy, niż rok poprzedni (suma odpowiedzi zdecydowanie lepszy 19,2 proc. i raczej lepszy 16 proc.). Przeciwnego zdania jest 33 proc. small biznesu (suma głosów zdecydowanie gorszy i raczej gorszy), a 31,3 proc. nie dostrzega większych różnic, ani na plus ani na minus, jeśli chodzi o rozwój swojej firmy w tym roku w relacji do sytuacji ubiegłorocznej.
Wskaźnik nastrojów KERNA – wzrost do minus 47,81 pkt
Wskaźnik nastrojów przedsiębiorstw KERNA wrósł do poziomu minus 47,81 pkt i jest to najlepszy wynik od trzech lat. W stosunku do ubiegłego kwartału odczyt jest wyższy aż o 13,02 pkt. Co ważne, także porównując do analogicznego okresu roku 2012 wartość KERNA podskoczyła o 27,71 pkt. Chociaż wskaźnik KERNA wciąż jest na minusie, tak duże wzrosty dobrze prognozują. Trzeba pamiętać, że MSP to prawie 99 proc. wszystkich firm w Polsce, a na wskaźnik KERNA wpływają opinie przedsiębiorców dotyczące kondycji własnej firmy i kondycji ekonomicznej kraju.
Wzrost wskaźnika KERNA to efekt lepszej percepcji zarówno tego, co działo się w gospodarce kraju, jak również lepszych ocen sytuacji w samych firmach. Czynnikiem stabilizującym, mającym niewątpliwie istotny wpływ na ocenę sytuacji, ma fakt, że nie wystąpiły żadne poważne załamania w gospodarkach światowych, czego obawiali się nie tylko analitycy, ale też obserwujący rynki zagraniczne przedsiębiorcy, a zwłaszcza ta ich część, która sprzedaje swoje produkty lub usługi poza Polskę.
INDEX ZAIR (zakupy i rezygnacje) – wzrost do minus 66,5 pkt
Index ZAIR, informujący o skali zakupów (inwestycje w MSP), oparty jest na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich. W tej edycji badania INDEX ZAIR wyniósł minus 66,5 pkt, co oznacza niewielki wzrost skłonności inwestycyjnej o 1,3 pkt kw/kw i jednocześnie – licząc w relacji do analogicznego kwartału roku ubiegłego – INDEX ZAIR wzrósł o 8,3 pkt (r/r).
Aktualny odczyt Indexu ZAIR wskazuje na ostrożne, ale konsekwentne zwiększanie skłonności inwestycyjnej mikro, małych i średnich przedsiębiorców.
Autor: Izabella Młynarczyk, analityk rynku Keralla Research
Instytut Keralla Research to agencja badawcza specjalizująca się w analizach business to business. Badanie sektora M¦P jest prowadzone co kwartał od 2009 roku.
Próba: uczestnicy badania to mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Próba jest ogólnopolska, reprezentatywna, wynosi N = 600. Próba oddaje strukturę firm sektora M¦P; badanie uwzględnia reprezentację firm mikro - zatrudniających do 9 osób.
