Z analiz Keralla Research wynika, że wskaźnik KERNA monitorujący nastroje w mikro, małych i średnich firmach wzrósł do minus 58,31 pkt i jest wyższy o prawie 20 pkt w stosunku do ubiegłego kwartału. Jednocześnie Index ZAIR, ilustrujący decyzje zakupowe, zanotował progresję do minus 64,1 pkt, co także jest pozytywnym odczytem – tym bardziej że obecnie notowany skok w skłonności do inwestowania jest wysoki i jest nawet wyższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego.
Więcej firm będzie zatrudniać niż zwalniać
Rok 2013 zapowiadał się jako jeden z najtrudniejszych dla MSP. Zwłaszcza, że atmosferze recesji nie towarzyszyły żadne kontrujące pesymizm informacje. Tymczasem, jak pokazuje badanie Instytutu Keralla, już w maju większości przedsiębiorców udaje się – mozolnie, ale jednak – odbudowywać kapitał i stopniowo popuszczać gorset inwestycyjny. W tym kwartale nawet 15 proc. firm deklaruje zwiększyć zatrudnienie, gdy jeszcze kwartał temu więcej firm cięło etaty niż je zwiększało, zakładając przede wszystkim ponury scenariusz dla swojej firmy. Co się takiego wydarzyło?
@@
Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, z tego choćby względu, że pojemne określenie MSP obejmuje tysiące różnych profesji, sektorów, branż i specjalizacji. Każda z nich ma specyfikę i jej kondycja zależy od wielu różniących się od siebie czynników zewnętrznych. Jeden czynnik jest jednak z pewnością wspólny wszystkim. Sezonowość i fakt, że drugi kwartał najczęściej cechuje się odbiciem. Drugi czynnik to dłuższa niż zazwyczaj zima, co spowodowało, że odbicie jest gwałtowniejsze, bo skumulowane. Można szukać jeszcze trzeciego wytłumaczenia, a mianowicie wskazać, że odbicie jest tak głębokie, gdyż następuje po równie głębokim spadku.
Nastroje i skłonność zakupowa była pod koniec 2012 roku na tak fatalnie niskim poziomie, że niejeden przedsiębiorca doszedł do dna. Efekt? Wiosenne polepszenie jest po prostu bardziej widoczne. Zdaniem analityków Keralla Research, nie należy się jednak z pewnością doszukiwać informacji świadczących o zażegnaniu problemów gospodarczych. Wciąż ponad 43 proc. badanych nie chce inwestować i bardzo ostrożnie podchodzi do kwestii wydatków firmowych. Liczne są też głosy krytyczne dotyczące kondycji gospodarczej kraju i tego, jak w Polsce prowadzi się biznes. Powrót do wyników prezentowanych w kolorze zielonym – wciąż przed nami. Tym bardziej, że już ponad połowa przedsiębiorców uważa, że gospodarki Europy, w tym Polski, wyjdą z kryzysu i poprawi się kondycja ekonomiczna krajów dopiero w 2015 roku lub później.
Sytuacja gospodarki kraju w ocenie przedsiębiorców
Ponad 47 proc. przedsiębiorców uważa, że kondycja gospodarcza Polski w poprzednich trzech miesiącach uległa pogorszeniu. Tym samym zmniejszył się odsetek pesymistów w stosunku do ubiegłego kwartału (wówczas 64,8 proc.) oraz w relacji do drugiego kwartału roku ubiegłego (kiedy 49,2 proc. tak właśnie oceniała sytuację).
Grupa optymistów nadal jest stosunkowo niewielka – obecnie tylko 5 proc. small biznesu ocenia, że sytuacja ekonomiczna kraju polepszyła się w ostatnich trzech miesiącach.
Ocena sytuacji własnej firmy
Z odczytu danych monitorujących ocenę kondycji własnej firmy wynika, że 36 proc. przedsiębiorców uważa, iż sytuacja w ich firmie pogorszyła się w poprzednich trzech miesiącach. Pozytywnie oceniających kondycję firmy jest jedynie 11 proc.
Ponad połowa badanych uważa, że sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstwa w ostatnim czasie nie zmieniła się ani na lepsze, ani na gorsze (52,8 proc.).
Dominują prognozy lepszej kondycji gospodarczej kraju
Kondycja ekonomiczna kraju w tym kwartale polepszy się – tak uważa blisko co czwarty przedsiębiorca (23,5 proc.). Warto wszak odnotować, że po raz pierwszy od roku odsetek optymistów wzrósł powyżej 20 pkt proc.
Równocześnie – co istotne – do 17,3 proc. spadł udział prognozujących, że sytuacja gospodarcza kraju pogorszy się w tym kwartale. Rok temu 31,8 proc. zakładało czarny scenariusz, kwartał temu 45,5 proc., stąd obecny wynik można ocenić jako wyraźnie lepszy.
koniec_str_1#
Lepsza kondycja przedsiębiorstw
Ten kwartał będzie zdecydowanie lepszy dla small biznesu niż poprzedni. W sumie 44 proc. przedsiębiorców spodziewa się poprawy kondycji własnej firmy. Rok temu 39,7 proc. tak zakładało, kwartał temu zaledwie 16,7 proc., zatem to kolejny znaczny wzrost nadziei na poprawę.
13,8 proc. badanych mocno obawia się o swoją przyszłości i prognozuje niestety raczej pogorszenie sytuacji ekonomicznej firmy.
Kiedy koniec kryzysu w ocenie MSP?
Kiedy w 2009 roku po raz pierwszy postawiliśmy pytanie o koniec kryzysu, usłyszeliśmy, że kryzysu w Polsce nie ma. Rząd jednocześnie utrwalał informację o zielonej wyspie, konsumpcja była na relatywnie wysokim poziomie, bezrobocie także nie rosło tak jak obecnie, a największe inwestycje drogowe i infrastrukturalne były przed nami. Po co zatem ta złowróżbna postawa? Przedsiębiorcy z sektora MSP także początkowo sądzili, że kryzys to drobny epizod. W 2009 roku zapytaliśmy firmy, kiedy sytuacja ekonomiczna w Europie, na świecie, a także w Polsce się poprawi i kraje wyjdą z kryzysu – wówczas niemal 60 proc. ankietowanych mówiła: nastąpi to w drugiej połowie 2010, najpóźniej w 2011.
Na tak samo brzmiące pytanie, ale zadane rok później już 73 proc. badanych odraczało termin końca problemów gospodarczych na koniec 2011 lub wskazywało, że kryzys w najgorszym wypadku skończy się w 2012. Jak solidnie należało modyfikować to podejście pokazywały odczyty w kolejnych kwartałach. Przybywało realistów – nazywanych czasem pesymistami, a optymiści topnieli w oczach. Cięcie optymizmu ilustruje zmiana postaw uchwycona w pomiarze na koniec 2012 roku w relacji do drugiego kwartału tego roku.
Raptem w kilka miesięcy do 57,5 proc. wzrósł odsetek przekonanych, że kryzys będzie mieć finał w 2015 lub później. Wcześniej takie oceny wyrażało jedynie 14,2 proc., a maksymalnie 22 proc. badanych. W tym samym czasie nawet rok 2014 okazał się być dla wąskiej grupy przedsiębiorców realny, jako kres problemów gospodarek światowych. Spadek takich ocen do 24 proc. z 72 proc. można z czystym sumieniem określić jako spektakularny.
Wskaźnik nastrojów KERNA wzrósł do minus 58,31 pkt
Z przeprowadzonego badania Keralla Research wynika, że wskaźnik nastrojów przedsiębiorstw KERNA wzrósł do poziomu minus 58,31 pkt i jest o wyższy o 19,38 pkt w stosunku do ubiegłego kwartału. Co ważne, porównując do analogicznego okresu roku 2012 jest on niższy tylko o 1,07 pkt. Zatem mimo wciąż słabych danych dotyczących gospodarki pesymistyczne nastroje nie pogłębiają się, a trend negatywny został – przynajmniej czasowo – zahamowany.
Na wskaźnik KERNA wpływają opinie przedsiębiorców dotyczące kondycji ekonomicznej kraju i kondycji własnej firmy. W tym kwartale wzrost KERNA to efekt głównie lepszej oceny przyszłej kondycji własnej firmy. Wskaźnik cząstkowy tego obszaru wzrósł niemal o całe 55 pkt. Również prognozowana lepsza sytuacja gospodarcza kraju miała wpływ na wyższe wskazania wskaźnika – w tym obszarze odnotowano wzrost o 34 pkt.
Index ZAIR (zakupy i rezygnacje) – wzrost do minus 64,1 pkt
Index ZAIR, informujący o skali zakupów (inwestycje w MSP), oparty jest na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich. W tej edycji badania Index ZAIR wyniósł minus 64,1 pkt, co oznacza wzrost o prawie 10 pkt w stosunku do poprzedniego kwartału (74,2 pkt). Licząc w relacji do analogicznego kwartału roku ubiegłego, ZAIR wzrósł o 4,7 pkt (r/r).
Inwestycje w tym kwartale będą na znacznie wyższym poziomie, niż w poprzednich trzech miesiącach, co wynika m.in. z tego, iż tradycyjnie już w drugim kwartale roku przedsiębiorcy chętniej wdrażają swoje plany zakupowe.
Co jednak ważne, inwestycje będą na wyższym poziomie, niż rok temu o tej samej porze. Mimo utrzymującego się spowolnienia gospodarczego przedsiębiorcy z sektora MSP nie kontynuują restrykcyjnej polityki wstrzymywania zakupów. Small biznes informuje o większych niż kwartał wcześniej wydatkach prawie we wszystkich badanych obszarach. Najwięcej przedsiębiorców chce prowadzić remonty hal, pomieszczeń, modernizacje maszyn, urządzeń. MSP będzie także ponosić wydatki na zakup maszyn, technologii i samochodów do firm. Więcej firm będzie też zatrudniać, niż zwalniać. W tym kwartale 15 proc. firm deklaruje również, że zwiększy liczbę pracowników w przedsiębiorstwie.
Autor: Izabella Młynarczyk, analityk Instytutu Keralla Research
www.keralla.pl
Informacja o badaniu
Badanie przeprowadzono na próbie N=600 przedsiębiorstw zatrudniających do 250 osób
(MSP – mikro, małe i średnie firmy). Próba jest ogólnopolska, reprezentatywna. W badaniu
biorą udział wyłącznie firmy prywatne, prowadzące aktywną działalność zarobkową (firmy
aktywne, niepaństwowe). Badanie przeprowadzono techniką CATI.
Więcej firm będzie zatrudniać niż zwalniać
Rok 2013 zapowiadał się jako jeden z najtrudniejszych dla MSP. Zwłaszcza, że atmosferze recesji nie towarzyszyły żadne kontrujące pesymizm informacje. Tymczasem, jak pokazuje badanie Instytutu Keralla, już w maju większości przedsiębiorców udaje się – mozolnie, ale jednak – odbudowywać kapitał i stopniowo popuszczać gorset inwestycyjny. W tym kwartale nawet 15 proc. firm deklaruje zwiększyć zatrudnienie, gdy jeszcze kwartał temu więcej firm cięło etaty niż je zwiększało, zakładając przede wszystkim ponury scenariusz dla swojej firmy. Co się takiego wydarzyło?
@@
Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, z tego choćby względu, że pojemne określenie MSP obejmuje tysiące różnych profesji, sektorów, branż i specjalizacji. Każda z nich ma specyfikę i jej kondycja zależy od wielu różniących się od siebie czynników zewnętrznych. Jeden czynnik jest jednak z pewnością wspólny wszystkim. Sezonowość i fakt, że drugi kwartał najczęściej cechuje się odbiciem. Drugi czynnik to dłuższa niż zazwyczaj zima, co spowodowało, że odbicie jest gwałtowniejsze, bo skumulowane. Można szukać jeszcze trzeciego wytłumaczenia, a mianowicie wskazać, że odbicie jest tak głębokie, gdyż następuje po równie głębokim spadku.
Nastroje i skłonność zakupowa była pod koniec 2012 roku na tak fatalnie niskim poziomie, że niejeden przedsiębiorca doszedł do dna. Efekt? Wiosenne polepszenie jest po prostu bardziej widoczne. Zdaniem analityków Keralla Research, nie należy się jednak z pewnością doszukiwać informacji świadczących o zażegnaniu problemów gospodarczych. Wciąż ponad 43 proc. badanych nie chce inwestować i bardzo ostrożnie podchodzi do kwestii wydatków firmowych. Liczne są też głosy krytyczne dotyczące kondycji gospodarczej kraju i tego, jak w Polsce prowadzi się biznes. Powrót do wyników prezentowanych w kolorze zielonym – wciąż przed nami. Tym bardziej, że już ponad połowa przedsiębiorców uważa, że gospodarki Europy, w tym Polski, wyjdą z kryzysu i poprawi się kondycja ekonomiczna krajów dopiero w 2015 roku lub później.
Sytuacja gospodarki kraju w ocenie przedsiębiorców
Ponad 47 proc. przedsiębiorców uważa, że kondycja gospodarcza Polski w poprzednich trzech miesiącach uległa pogorszeniu. Tym samym zmniejszył się odsetek pesymistów w stosunku do ubiegłego kwartału (wówczas 64,8 proc.) oraz w relacji do drugiego kwartału roku ubiegłego (kiedy 49,2 proc. tak właśnie oceniała sytuację).
Grupa optymistów nadal jest stosunkowo niewielka – obecnie tylko 5 proc. small biznesu ocenia, że sytuacja ekonomiczna kraju polepszyła się w ostatnich trzech miesiącach.
Ocena sytuacji własnej firmy
Z odczytu danych monitorujących ocenę kondycji własnej firmy wynika, że 36 proc. przedsiębiorców uważa, iż sytuacja w ich firmie pogorszyła się w poprzednich trzech miesiącach. Pozytywnie oceniających kondycję firmy jest jedynie 11 proc.
Ponad połowa badanych uważa, że sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstwa w ostatnim czasie nie zmieniła się ani na lepsze, ani na gorsze (52,8 proc.).
Dominują prognozy lepszej kondycji gospodarczej kraju
Kondycja ekonomiczna kraju w tym kwartale polepszy się – tak uważa blisko co czwarty przedsiębiorca (23,5 proc.). Warto wszak odnotować, że po raz pierwszy od roku odsetek optymistów wzrósł powyżej 20 pkt proc.
Równocześnie – co istotne – do 17,3 proc. spadł udział prognozujących, że sytuacja gospodarcza kraju pogorszy się w tym kwartale. Rok temu 31,8 proc. zakładało czarny scenariusz, kwartał temu 45,5 proc., stąd obecny wynik można ocenić jako wyraźnie lepszy.
koniec_str_1#
Lepsza kondycja przedsiębiorstw
Ten kwartał będzie zdecydowanie lepszy dla small biznesu niż poprzedni. W sumie 44 proc. przedsiębiorców spodziewa się poprawy kondycji własnej firmy. Rok temu 39,7 proc. tak zakładało, kwartał temu zaledwie 16,7 proc., zatem to kolejny znaczny wzrost nadziei na poprawę.
13,8 proc. badanych mocno obawia się o swoją przyszłości i prognozuje niestety raczej pogorszenie sytuacji ekonomicznej firmy.
Kiedy koniec kryzysu w ocenie MSP?
Kiedy w 2009 roku po raz pierwszy postawiliśmy pytanie o koniec kryzysu, usłyszeliśmy, że kryzysu w Polsce nie ma. Rząd jednocześnie utrwalał informację o zielonej wyspie, konsumpcja była na relatywnie wysokim poziomie, bezrobocie także nie rosło tak jak obecnie, a największe inwestycje drogowe i infrastrukturalne były przed nami. Po co zatem ta złowróżbna postawa? Przedsiębiorcy z sektora MSP także początkowo sądzili, że kryzys to drobny epizod. W 2009 roku zapytaliśmy firmy, kiedy sytuacja ekonomiczna w Europie, na świecie, a także w Polsce się poprawi i kraje wyjdą z kryzysu – wówczas niemal 60 proc. ankietowanych mówiła: nastąpi to w drugiej połowie 2010, najpóźniej w 2011.
Na tak samo brzmiące pytanie, ale zadane rok później już 73 proc. badanych odraczało termin końca problemów gospodarczych na koniec 2011 lub wskazywało, że kryzys w najgorszym wypadku skończy się w 2012. Jak solidnie należało modyfikować to podejście pokazywały odczyty w kolejnych kwartałach. Przybywało realistów – nazywanych czasem pesymistami, a optymiści topnieli w oczach. Cięcie optymizmu ilustruje zmiana postaw uchwycona w pomiarze na koniec 2012 roku w relacji do drugiego kwartału tego roku.
Raptem w kilka miesięcy do 57,5 proc. wzrósł odsetek przekonanych, że kryzys będzie mieć finał w 2015 lub później. Wcześniej takie oceny wyrażało jedynie 14,2 proc., a maksymalnie 22 proc. badanych. W tym samym czasie nawet rok 2014 okazał się być dla wąskiej grupy przedsiębiorców realny, jako kres problemów gospodarek światowych. Spadek takich ocen do 24 proc. z 72 proc. można z czystym sumieniem określić jako spektakularny.
Wskaźnik nastrojów KERNA wzrósł do minus 58,31 pkt
Z przeprowadzonego badania Keralla Research wynika, że wskaźnik nastrojów przedsiębiorstw KERNA wzrósł do poziomu minus 58,31 pkt i jest o wyższy o 19,38 pkt w stosunku do ubiegłego kwartału. Co ważne, porównując do analogicznego okresu roku 2012 jest on niższy tylko o 1,07 pkt. Zatem mimo wciąż słabych danych dotyczących gospodarki pesymistyczne nastroje nie pogłębiają się, a trend negatywny został – przynajmniej czasowo – zahamowany.
Na wskaźnik KERNA wpływają opinie przedsiębiorców dotyczące kondycji ekonomicznej kraju i kondycji własnej firmy. W tym kwartale wzrost KERNA to efekt głównie lepszej oceny przyszłej kondycji własnej firmy. Wskaźnik cząstkowy tego obszaru wzrósł niemal o całe 55 pkt. Również prognozowana lepsza sytuacja gospodarcza kraju miała wpływ na wyższe wskazania wskaźnika – w tym obszarze odnotowano wzrost o 34 pkt.
Index ZAIR (zakupy i rezygnacje) – wzrost do minus 64,1 pkt
Index ZAIR, informujący o skali zakupów (inwestycje w MSP), oparty jest na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich. W tej edycji badania Index ZAIR wyniósł minus 64,1 pkt, co oznacza wzrost o prawie 10 pkt w stosunku do poprzedniego kwartału (74,2 pkt). Licząc w relacji do analogicznego kwartału roku ubiegłego, ZAIR wzrósł o 4,7 pkt (r/r).
Inwestycje w tym kwartale będą na znacznie wyższym poziomie, niż w poprzednich trzech miesiącach, co wynika m.in. z tego, iż tradycyjnie już w drugim kwartale roku przedsiębiorcy chętniej wdrażają swoje plany zakupowe.
Co jednak ważne, inwestycje będą na wyższym poziomie, niż rok temu o tej samej porze. Mimo utrzymującego się spowolnienia gospodarczego przedsiębiorcy z sektora MSP nie kontynuują restrykcyjnej polityki wstrzymywania zakupów. Small biznes informuje o większych niż kwartał wcześniej wydatkach prawie we wszystkich badanych obszarach. Najwięcej przedsiębiorców chce prowadzić remonty hal, pomieszczeń, modernizacje maszyn, urządzeń. MSP będzie także ponosić wydatki na zakup maszyn, technologii i samochodów do firm. Więcej firm będzie też zatrudniać, niż zwalniać. W tym kwartale 15 proc. firm deklaruje również, że zwiększy liczbę pracowników w przedsiębiorstwie.
Autor: Izabella Młynarczyk, analityk Instytutu Keralla Research
www.keralla.pl
Informacja o badaniu
Badanie przeprowadzono na próbie N=600 przedsiębiorstw zatrudniających do 250 osób
(MSP – mikro, małe i średnie firmy). Próba jest ogólnopolska, reprezentatywna. W badaniu
biorą udział wyłącznie firmy prywatne, prowadzące aktywną działalność zarobkową (firmy
aktywne, niepaństwowe). Badanie przeprowadzono techniką CATI.
