Jak wspomnieliśmy na wstępie, posiadacze praw wyłącznych nie tylko zyskują korzyści przez uzyskanie monopolu na powstałą własność intelektualną o obrocie gospodarczym, lecz także mogą uzyskać dość spore korzyści w zakresie fiskalnym.

Rozwój innowacyjności jest elementem, który w znaczący sposób wpływa na gospodarkę kraju. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom twórcom i innowatorów, zostały przygotowane różnego rodzaju zachęty podatkowe (ulgi) mające na celu wsparcie osób czy przedsiębiorstw, które mają nowatorskie rozwiązania i pragną je wdrażać.

Przedsiębiorcy w Polsce, który tworzą rozwiązania innowacyjne, mogą skorzystać z następujących ulg podatkowych, dotyczących:

• działalności badawczo-rozwojowej,
• IP BOX,
• stworzenia prototypu,
• ekspansji,
• pierwszej publicznej oferty (IPO),
• konsolidacji,
• robotyzacji,
• wsparcia edukacji,
• wsparcia twórczych pracowników,
• akcyjnych planów motywacyjnych.

Jak widać, przedsiębiorcy otrzymują sporo narzędzi, które umożliwiają obniżenie kosztów podatkowych dzięki wdrażaniu różnorodnych innowacji.
 
IP-BOX
 
Jedną z najbardziej popularnych ulg, bardzo ściśle związanych z prawami wyłącznymi jest IP-BOX.

IP-BOX jest to preferencyjna stawka podatku w wysokości 5 proc. od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Z ulgi mogą skorzystać wszyscy podatnicy – osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze, spółki osobowe oraz kapitałowe. Ulga stanowi zachętę dla przedsiębiorców do ochrony prawnej swoich rozwiązań i dotyczy kwalifikowanych praw własności intelektualnych, czyli:

• patentów,
• praw z rejestracji wzorów przemysłowych,
• praw ochronnych na wzór użytkowy,
• praw z rejestracji topografii układu scalonego,
• dodatkowego prawa ochronnego dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
• wyłącznego prawa o ochronie prawnej odmian roślin,
• praw z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
• autorskiego prawa do programu komputerowego.

Kluczowym zatem elementem, jeśli chodzi o możliwość skorzystania z ulgi IP-BOX jest posiadanie praw wyłącznych z powyższego katalogu. Co istotne posiadane prawa nie muszą być chronione wyłącznie na terenie Polski, lecz mogą posiadać ochronę poza jej terytorium.

Jest to o tyle istotne, gdyż dużą grupą, która ustawowo może korzystać z IP-BOX to programiści, którzy mogą wykorzystać przepisy dotyczące przeniesienia praw majątkowych autorskich na podmioty trzecie.

Ulga IP-BOX dotyczy 4 podstawowych źródeł przychodów:

• z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej,
• ze sprzedaży prawa własności intelektualnej,
• z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
• z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym lub arbitrażu.

 
Co trzeba wiedzieć, przy rozliczeniach IP-BOX?
 
Kluczową kwestią jest, aby dochód z praw kwalifikowanych mógł być rozliczony po preferencyjnej stawce podatkowej, musi być on w odpowiedni i jednoznaczny sposób udokumentowany. Dla każdego przychodu z tytułu kwalifikowanego prawa wyłącznego, należy w sposób indywidualny określić taki przychód przez wskazania prawa – np. pozyskując opłaty z tytułu licencji – należy podać opłata licencyjna za pat. XXXXXXX.

Jeśli nie jest możliwe ustalenie dochodu odrębnie dla każdego kwalifikowanego IP, możliwe jest jego obliczenie na podstawie tego samego rodzaju produktów lub usług, w których zostało wykorzystane dane IP. Warto w przypadku stosowania lub chęci stosowania ulgi IP BOX korzystać z usług osób z wiedzą i doświadczeniem w rozliczeniach – mimo wszystko pozwoli to uniknąć ewentualnych błędów.

Ulga IP BOX, jest rozliczna dopiero przy składaniu zeznania rocznego wraz z dołączonym odpowiednim załącznikiem, w którym wskazuje się część dochodu podlegającą opodatkowaniu stawką 5 proc. Powstała nadpłata podatku zostaje zwrócona lub przekazana na poczet przyszłych zaliczek.

Co ważne, ulga IP BOX może być łączona z innymi proinnowacyjnymi ulgami np. B+R – można zatem od dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, odliczyć koszty, które spowodowały jego wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie.

Warto również pamiętać, że w przypadku tworzenia kwalifikowanych praw własności intelektualnej chęć z korzystania z ulgi IP-BOX może mieć również znaczący wpływ na kształt samego prawa ochronnego, o czym warto porozmawiać z rzecznikiem patentowym – szczególnie biorąc pod uwagę profil prowadzonej działalności.

Szerzej o pozostałych ulgach oraz możliwościach ich łączenia, w kolejnych artykułach.
 

Paulina Dziadulewicz – współwłaścicielka IP-TAX sp. z o.o., dyplomowana księgowa, z wieloletnim doświadczeniem z rozliczeniami projektów IP, wykonawczyni usługi IP Scan 
Marcin Wychota – współwłaściciel IP-TAX sp. z o.o., rzecznik patentowy, profesjonalny pełnomocnik przed EUIPO i WIPO, doradca techniczny, wykonawca usługi IP Scan