Tymczasem mogłyby skutecznie z nimi walczyć, korzystając z metod kontroli płynności finansowej, jakie proponuje im rynek. Wśród nich jest przede wszystkim faktoring, który zyskuje na popularności.
Główną funkcją jaką spełnia faktoring jest finansowanie działalności przedsiębiorstwa. Faktor, czyli wyspecjalizowana instytucja finansowa, nabywa wierzytelności wystawcy faktury i w ramach podpisanej umowy zobowiązuje się do uiszczenia wynagrodzenia za nie. To rozwiązanie stworzone zwłaszcza z myślą o firmach wystawiających faktury z odroczonym terminem płatności, którym przedłużające się, często nawet kilkumiesięczne oczekiwanie na zapłatę za wykonaną usługę czy dostarczony produkt utrudnia funkcjonowanie. Jeśli należności spływają po terminie regulacji zobowiązań, takich jak wypłaty pensji pracowników czy opłaty skarbowe, firma narażona jest na zatory płatnicze i zaburzenia płynności finansowej. Te z kolei mogą przenieść się na kontrahentów, w konsekwencji powodując tzw. „efekt domina”. Dzięki metodzie kontroli płynności finansowej, jaką jest faktoring, firma może uzyskać środki dużo szybciej niż wynika to z terminu zapadalności wierzytelności handlowej. Przykładowo, przedsiębiorca wystawiając fakturę z terminem płatności 60 dni, na dwa miesiące zamraża środki finansowe, podczas gdy oddanie faktury do faktoringu pozwoli uzyskać zapłatę nawet w kilka dni. Dzięki temu możliwe będzie terminowe regulowanie należności, co przełoży się na wiarygodność firmy w opinii klientów, kontrahentów, a także instytucji finansowych.
Każdy podmiot gospodarczy jest jednak inny, dlatego trudno jednoznacznie wskazać idealny moment, w którym powinna zostać podjęta decyzja o wykorzystaniu faktoringu. Istnieją jednak pewne przesłanki poza problemami z płynnością finansową, które powinny skłonić przedsiębiorcę do rozważenia decyzji o wyborze tej usługi.
Takim bodźcem są na przykład plany rozwoju działalności gospodarczej, które zwykle wiążą się z nakładami inwestycyjnymi na zakup nowego wyposażenia bądź modernizację obecnego. Nawet jeśli z bieżących zysków przedsiębiorca bez problemu reguluje wszelkie należności, może się okazać, że nie są to zyski wystarczające na pokrycie kosztów inwestycji. Wówczas warto pomyśleć o dodatkowym źródle kapitału. W tym celu należy przeanalizować stosunek kosztów, z jakimi będzie wiązało się skorzystanie z faktoringu, z potencjalnymi zyskami jakie może przynieść zrealizowana dzięki dodatkowemu finansowaniu inwestycja. Wprowadzone zmiany mogą pozwolić na rozszerzenie skali działalności, zwiększenie liczby klientów, a tym samym zysków. Jeśli będą one dużo większe, należy bez wahania uznać faktoring za najbardziej opłacalną usługę.
Zastanawiając się nad skorzystaniem z dostępnych na rynku metod kontroli płynności finansowej przedsiębiorca powinien zadać sobie pytanie, jakiego rodzaju wsparcia oczekuje. Pamiętajmy, że główną funkcją faktoringu jest finansowanie działalności, jednak jest to kompleksowa usługa przynosząca korzyści na wielu płaszczyznach działania firmy. Umowa faktoringowa w zależności od potrzeb może obejmować więcej, a faktorzy – poza samym wykupem wierzytelności i ich monitorowaniem – mogą świadczyć dodatkowe usługi księgowe, prawne czy windykacyjne. Wśród funkcji faktoringu można wymienić funkcję administracyjną, która polega na badaniu wiarygodności kredytowej dłużników, prowadzeniu rozliczeń z dłużnikami, ściąganiu należności czy sporządzaniu zestawień rozliczeń z dłużnikami dla faktoranta (czyli firmy, która przekazuje faktury do faktoringu). Kolejną funkcją jest przejęcie ryzyka wypłacalności dłużnika, które może być częściowe lub pełne.
Faktoring może także zapewniać zaliczkowanie wierzytelności, wykup wierzytelności na okres dłuższy, niż to wynika z terminu płatności na fakturze, a także możliwość dodatkowego kredytowania dla faktoranta i dla dłużnika.
Rozważając opcję skorzystania z faktoringu należy również ocenić, czy zwiększa on efektywność operacyjną firmy i ułatwia codzienne funkcjonowanie danego przedsiębiorstwa w kontekście zarządzania wierzytelnościami, monitorowania należności i windykacji. Każda firma powinna zbadać, jakie koszty wiążą się ze współpracą z instytucją specjalizującą się w obsłudze wierzytelności. Jeżeli koszty skorzystania z usług faktora, który poza finansowaniem zajmie się obsługą wierzytelności, okażą się niższe, warto zdecydować się na tę właśnie usługę.
Ważną przesłanką do skorzystania z usług faktora jest również sezonowość prowadzonej działalności, a zwłaszcza sprzedaży. Jest bowiem wiele branż, które odnotowują znaczne wahania zainteresowania klientów ich usługami i produktami w skali roku, a tym samym swoich zysków. Tymczasem koszty prowadzonej działalności, jakie ponosi przedsiębiorca, są stałe. Pensje dla pracowników, opłaty skarbowe i rachunki to zobowiązania, które firma ponosi przez cały rok, niezależnie od bieżących przychodów. Faktoring pomoże utrzymać płynność finansową w okresach, w których pojawia się efekt sezonowości.
Faktoring nie jest jedyną dostępną na rynku metodą kontroli płynności finansowej firmy. Najbardziej konkurencyjne są dla niego kredyty. Przed podjęciem decyzji, z której opcji skorzystać, firma powinna dokonać analizy, która powinna uwzględniać nie tylko koszty, ale też różnego rodzaju opłaty i prowizje. Brak świadomości istnienia dodatkowych kosztów może być dla firmy niemiłym zaskoczeniem, dlatego lepiej sprawdzić wszystko dokładnie zanim podpiszemy umowę. Z drugiej strony przedsiębiorca powinien uwzględnić też potencjalne korzyści, jakie może uzyskać.
W razie kosztów, faktoring uznawany jest za droższą opcję, jednak wyższe stawki wiążą się z większym zakresem usług. Poza samym finansowaniem to też szereg funkcji dodatkowych, których kredytodawca nie musi pełnić samodzielnie. Należy również pamiętać, iż w przypadku kredytów niższy koszt jest tylko pozorny i wynika z faktu, że oceniamy tylko proponowane oprocentowanie. Banki uwzględniają jednak szereg innych opłat, jak choćby prowizję przygotowawczą i koszty ubezpieczenia kredytu.
Decydując między faktoringiem a kredytem warto też mieć na uwadze fakt, że współpraca z faktorem poprawia strukturę bilansu firmy, nie wpływając na wzrost zadłużenia firmy. Jest to zatem opłacalna usługa, jeśli korzyści związane z lepszą strukturą bilansu (np. wyższy rating, niższy koszt długu) są wyższe niż koszty usługi. W faktoringu nie są wykazywane należności od przedsiębiorstw, ale gotówka na rachunku, co pozytywnie wpływa na poprawę wskaźników finansowych i w perspektywie może przełożyć się na uzyskanie wyższego limitu kredytowego. Jest to szczególnie istotne w przypadku podmiotów, które w przyszłości planują większe inwestycje i chciałyby skorzystać z kredytu. Warto także mieć na uwadze, iż wymagania jakie stawiają kredytobiorcy są dużo bardziej rozbudowane. Konieczne jest dostarczenie szeregu dokumentów, wykazanie zdolności kredytowej, a następnie pomyślne przejście weryfikacji, przez co wiele podmiotów, szczególnie nowo powstałych, może napotkać trudności przy ubieganiu się o kredyt. Rozpoczęcie współpracy z faktorem jest dużo łatwiejsze, gdyż nie wymaga on twardych zabezpieczeń w postaci aktywów trwałych. Najważniejsza dla niego jest faktorowalność firmy, o której świadczy współpraca z licznymi i stałymi odbiorcami, czy posiadanie klientów z sektora B2B.
Rynek faktoringowy cały czas się zmienia. Firmy faktoringowe rozwijają nowe usługi, wyraźnie widać też ewolucję branży w kierunku obsługi podmiotów z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Dynamicznie rozwija się tzw. mikrofaktoring, dedykowany właśnie MSP. Dotychczas przedsiębiorstwa te niejednokrotnie miały kłopot w uzyskaniu zewnętrznego finansowania, gdyż firmy faktoringowe uważały to za zbyt ryzykowne. Obecnie coraz więcej faktorów zauważa jednak, iż MSP – choć nie wykazują kilkumilionowych zysków – często współpracują z dużymi i wiarygodnymi odbiorcami, a nawet spółkami giełdowymi, dzięki czemu stają się atrakcyjnymi klientami. Także z myślą o mikroprzedsiębiorstwach, którym zależy na poprawieniu płynności finansowej, a niekoniecznie na dodatkowych usługach, powstają rozwiązania, takie jak aukcje faktur. To elastyczna usługa, z której skorzystać mogą nawet bardzo małe podmioty. Na aukcji można bowiem sprzedawać pojedyncze faktury nawet o niewielkiej wartości. Nie ma też potrzeby podpisywania długoterminowej umowy, dzięki czemu spadają koszty usługi faktoringowej.
Podsumowując, wybór wsparcia finansowego z oferty jaką proponuje rynek każdorazowo wymaga przeprowadzenia dokładnej analizy w przedsiębiorstwie. Należy określić sytuację, w jakiej znajduje się firma, ustalić jakie ma potrzeby i jakiego rodzaju wsparcia oczekuje. Przy ocenie opłacalności faktoringu należy przeanalizować wszystkie płaszczyzny korzyści, jakie oferuje współpraca z faktorem, a nie koncentrować się tylko na analizie samego kosztu usługi.
Autorem tekstu jest Dawid Stolarczyk, Specjalista ds. faktoringu w firmie Faktorama
Tu jesteś:
- Wiadomości
- Nowości
- Kiedy faktoring staje się niezbędny?
