Jedną z pierwszych analiz na ten temat jest raport Instytutu Badań i Analiz oraz portalu Firmy.net opracowany na podstawie badania z pierwszego półrocza 2013 roku, przeprowadzonego na reprezentatywnej grupie przedsiębiorstw, w którym przedstawiono nastroje gospodarcze w sektorze MSP.
Autorzy raportu sugerują niskie zainteresowanie MSP funduszami unijnymi w ostatnim „rozdaniu” środków unijnych: W perspektywie programowania na lata 2007-2013 deklaracje uczestników badania wskazują na bardzo niską aktywność przedsiębiorstw dotyczącą wykorzystania środków pomocowych z Unii Europejskiej (UE). Najliczniejszą grupę stanowiły przedsiębiorstwa, które nie aplikowały o wsparcie z UE (78,1 proc.), natomiast ponad czterokrotnie mniejszą te, które realizowały bądź uczestniczyły w projektach współfinansowanych ze środków strukturalnych (17,6 proc.).
W świetle „kolejek” stojących pod Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości w 2009 i 2010 r., kiedy to odbywał się konkurs z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka z działania 8.1 „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej”, czyli konkursu o dotacje na tzw. e-biznes czy naborów z Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013, gdzie generator zamykany był po kilku minutach od rozpoczęcia naboru dla przedsiębiorstw z powodu przekroczenia alokacji, stwierdzenie o małym zainteresowaniu przedsiębiorców środkami unijnymi może zaskakiwać. Warto zatem przyjrzeć się przyczyną, podawanym w tym samym raporcie, pokazujących bariery w aplikowaniu o środki.
Dlaczego MSP nie chcą korzystać z pomocy unijnej?
Jako główną przyczynę braku aktywności w zakresie wykorzystania środków unijnych w latach 2007-2013 badani przedsiębiorcy podali „procedury” (17,9 proc.). Trudno się nie zgodzić, że w dalszym ciągu zarówno przy aplikowaniu o środki, jak przy ich rozliczaniu, przedsiębiorca spotyka się z nader rozbudowanymi i często zmieniającymi się dokumentami i przepisami. Z jednej strony można twierdzić, że ulegają one uproszczeniu, np. zaświadczenia wydawane przez urzędy zastępowane są oświadczeniami składanymi przez przedsiębiorcę. Z drugiej jednak istnieje wyraźna tendencja do rozbudowy składanych wniosków aplikacyjnych czy płatniczych.
Sztandarowym przykładem może być wspomniane działanie 8.1 „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej” z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. W pierwszym naborze wypełniony formularz wniosku aplikacyjnego dla projektów, które uzyskiwały dofinansowanie liczył 30 stron, obecnie wypełniony wniosek do tego działania liczy ponad sto stron. Wymaganie takiej szczegółowości od początkującego przedsiębiorcy jest bardzo korzystne... w szczególności z punktu widzenia firm konsultingowych, gdyż coraz więcej zniechęconych osób zleca pisanie wniosków aplikacyjnych „na zewnątrz”.
Kolejną przyczyną podaną przez respondentów jest „brak odpowiednich programów/działań” (16,2 proc.). Biorąc pod uwagę statystyki GUS, pokazujące, że najwięcej przedsiębiorstw (ponad 25 proc.) działa w sektorze „Handel hurtowy i detaliczny”, to brak programów/działań dla nich nie jest zaskoczeniem. Osoba prowadząca działalność handlową rzeczywiście napotyka na duże ograniczenia w możliwości aplikowania o środki unijne, a nawet jeśli może się o nie starać, najczęściej napotyka na ograniczenie w postaci zakazu finansowania działalności bezpośrednio związanej z handlem.
Kolejną przesłanką wyboru tej odpowiedzi przez MSP może być ich struktura inwestycji. Gro podmiotów działających w naszym kraju to mikroprzedsiębiorstwa, a jak wynika z raportu Ministerstwa Gospodarki, dotyczącego trendów rozwojowych sektora MSP w 2012 roku, mimo że inwestycje prowadziło aż 72 proc. takich przedsiębiorstw, to tylko nieco ponad 30 proc. z nich przeznaczyło na ten cel kwotę powyżej 5 000 zł.
Z punktu widzenia pozyskiwania funduszy unijnych taka wielkość inwestycji skutkuje brakiem odpowiednich działań wspierających tak niskonakładowe przedsięwzięcia biznesowe. Dodatkowo, firmy przy niewielkich kwotach nie interesują się środkami unijnymi ze względu na wspomniany wysoki stopień skomplikowania procedur, jak również brak potrzeby wykorzystania środków pomocowych (co podało jako przyczynę 14,1 proc. przedsiębiorstw badanych w Instytutu Badań i Analiz i portalu Firmy.net).
Pozostałe problemy, na które wskazywały MSP, to m.in. brak środków na wniesienie wkładu własnego do realizowanych projektów (11,0 proc.), a także – mimo intensywnych kampanii reklamowych – brak wiedzy na temat środków unijnych (7,9 proc.) lub trudności z uzyskaniem dostępu do tych informacji (4,1 proc.).
W dalszym ciągu pozostaje jednak pytanie, czy większy stopień zainteresowania przedsiębiorstw dotacjami będzie korzystny, skoro przy obecnej alokacji środków i tak większość z aplikujących ich nie uzyskuje?
Perspektywa finansowa 2014-2020 – przewidywania wykorzystania środków unijnych przez MSP
W kolejnej perspektywie autorzy raportu pokazują pogłębiający się brak zainteresowania dotacjami unijnymi. W latach 2014-2020 przewidywany jest spadek zainteresowania wsparciem rozwoju firm środkami strukturalnymi UE. W porównaniu z odsetkiem firm, które takie wsparcie otrzymały w mijającej perspektywie finansowania – mniej licznie zadeklarowana została przez przedsiębiorców gotowość do aplikowania o środki z UE (13,7 proc.). Co siódmy badany przedsiębiorca (14,2 proc.) nie zamierza korzystać ze środków pomocowych UE. Dane z raportu mogłyby wydać się niepokojące, jednak biorąc pod uwagę fakt, że tak naprawdę niewiele wiadomo o zaproponowanych narzędziach wsparcia dla przedsiębiorców w nowej perspektywie fakt, że 72,1 proc. przedsiębiorców zaznaczyło odpowiedź „trudno powiedzieć” wydaje się całkiem rozsądną deklaracją.
Można zauważyć, że bardziej szczegółowe analizy dotyczące przyczyn braku planowania aktywności przedsiębiorstw w zakresie planowania wykorzystania środków unijnych w perspektywie programowania na lata 2014-2020 to powtarzająca się odpowiedź „trudno powiedzieć” (15,6 proc.). Prawdopodobnie jest to związane właśnie z brakiem informacji na temat nowych funduszy, które są obecnie w trakcie opracowywania.
Kolejną, często wybieraną opcją był „brak środków finansowych na pokrycie wkładu własnego” (13,8 proc.), co można wytłumaczyć nadal niezbyt dobrą sytuacją gospodarczą po niedawnej recesji rynkowej. MSP także w nowej perspektywie przewidują przeszkody proceduralne utrudniające dostęp do finansowania unijnego (13,7 proc.). Potwierdza to niezbyt korzystne skojarzenia funduszy unijnych z nadprodukcją niezupełnie zrozumiałej dokumentacji, która została wykreowana w poprzednich perspektywach.
Podobnie jak w okresie 2007-2013, także w przyszłej perspektywie część przedsiębiorstw nie widzi potrzeby skorzystania ze wsparcia UE (8,2 proc.).
Spora grupa przedsiębiorców udzieliła odpowiedzi, które związane są z niewielką liczbą informacji i brakiem precyzyjnie sformułowanych działań, które będą dostępne dla nich w nowej perspektywie. Są to m.in. odpowiedź dotycząca braku programów/działań pozwalających uczestniczyć w projektach wspierających rozwój przedsiębiorstw (9,3 proc.), braku wiedzy o środkach unijnych (7,1 proc.) i mała dostępność informacji na temat możliwości pozyskania środków (3,4 proc.).
Co wiadomo o programach dla MSP w nowej perspektywie?
Kwota na wykorzystanie przez Polskę z Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności prawdopodobnie będzie zbliżona do tej, którą dysponowaliśmy w ostatniej perspektywie. Obecnie mówi się o kwocie 68,2 mld euro (przy kwocie na lata 2007-2013 na poziomie 67,9 mld euro).
Najważniejszą zmianą z punktu widzenia MSP w kolejnych latach będzie najprawdopodobniej dalsza decentralizacja środków unijnych. W perspektywie 2014-2020 na Programy Regionalne przeznaczono 28,2 mld euro, w porównaniu z 17,3 mld euro w poprzedniej perspektywie. Pozwoli to na lepsze dopasowanie wydatkowania środków do potrzeb poszczególnych województw. Zapowiadane jest również uproszczenie procedur ubiegania się o wsparcie unijne, tak że w rezultacie pozyskanie pożyczek współfinansowanych przez Unię Europejską powinno być nie tylko tańsze, ale również łatwiejsze niż obecnie znanych komercyjnych kredytów bankowych. Na ile będzie to realna zmiana, i czy przełoży się również na dokumenty związane z rozliczaniem tych środków, niebawem się okaże.
Pojawiają się również informacje o tym, że więcej funduszy ma być przyznawana w formie instrumentów zwrotnych, dzięki czemu więcej podmiotów będzie mogło z nich skorzystać. Są plany, aby ograniczyć obecne 97 proc. środków przeznaczonych jako środki bezzwrotne dla przedsiębiorstw do poziomu ok 80-90 proc. Przewidywane formy pomocy zwrotnej dla MSP to przede wszystkim pożyczki na preferencyjnych warunkach i fundusze poręczeniowe. Już teraz, w aktualnej perspektywie finansowej, pojawiły się pierwsze dotacje tego typu przyznawane przez Państwową Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, np. Fundusz Pożyczkowy Wspierania Innowacji, do którego nabór niedawno się zakończył. Dzięki zwrotnemu charakterowi fundusze będą mogły zostać przydzielone większej liczbie podmiotów, a spłacane środki będą ponownie wykorzystane na wsparcie kolejnych inwestycji. Fundusze bezzwrotne będą przeznaczone głównie dla projektów realizujących cele strategii „Europa 2020”, czyli inwestycje innowacyjne, proekologiczne i dla firm zaczynających działalność rynkową.
Planowane zmiany w funduszach unijnych świadczą o tym, że Unia nie zapomniała o przedsiębiorcach. Będą oni mogli w dalszym ciągu starać się o wsparcie, chociaż zmieni ono swoją formę. Również biorąc pod uwagę liczbę składanych wniosków aplikacyjnych w ostatnich naborach, zarówno do funduszy unijnych, jak również programów krajowych trudno wysnuć przepuszczenia, że biznes przestał liczyć na unijne pieniądze.
Tabela. Najważniejsze programy, w ramach których przedsiębiorstw MSP mogą liczyć na wsparcie unijne
¬ródła:
Departament Strategii i Analiz, Ministerstwo Gospodarki (2013): „Trendy rozwojowe sektora MSP w ocenie przedsiębiorców w drugiej połowie 2012 roku”, numer 1/2013, http://www.mg.gov.pl/files/upload/8438/MSP.1.2013.pdf
Instytut Badań i Analiz GRUPA Olsztyńska Szkoła Biznesu, Firmy.net (2013): „Nastroje gospodarcze wśród małych firm. Analiza sytuacji w sektorze M¦P w 2013 r. oraz przewidywane trendy rozwojowe”, firmer.pl/raport_firmy-net_nastroje_gospodarcze_wsrod_msp_2013.pdf
https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/2014_2020/Strony/glowna.aspx
http://www.mrr.gov.pl/aktualnosci/fundusze_europejskie_2014_2020/Strony/glowna.aspx
http://www.parp.gov.pl/index/main/
http://www.stat.gov.pl/gus
Kontakt z ekspertem: kinga.korniejenko@talento.pl
Autorzy raportu sugerują niskie zainteresowanie MSP funduszami unijnymi w ostatnim „rozdaniu” środków unijnych: W perspektywie programowania na lata 2007-2013 deklaracje uczestników badania wskazują na bardzo niską aktywność przedsiębiorstw dotyczącą wykorzystania środków pomocowych z Unii Europejskiej (UE). Najliczniejszą grupę stanowiły przedsiębiorstwa, które nie aplikowały o wsparcie z UE (78,1 proc.), natomiast ponad czterokrotnie mniejszą te, które realizowały bądź uczestniczyły w projektach współfinansowanych ze środków strukturalnych (17,6 proc.).
W świetle „kolejek” stojących pod Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości w 2009 i 2010 r., kiedy to odbywał się konkurs z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka z działania 8.1 „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej”, czyli konkursu o dotacje na tzw. e-biznes czy naborów z Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013, gdzie generator zamykany był po kilku minutach od rozpoczęcia naboru dla przedsiębiorstw z powodu przekroczenia alokacji, stwierdzenie o małym zainteresowaniu przedsiębiorców środkami unijnymi może zaskakiwać. Warto zatem przyjrzeć się przyczyną, podawanym w tym samym raporcie, pokazujących bariery w aplikowaniu o środki.
Dlaczego MSP nie chcą korzystać z pomocy unijnej?
Jako główną przyczynę braku aktywności w zakresie wykorzystania środków unijnych w latach 2007-2013 badani przedsiębiorcy podali „procedury” (17,9 proc.). Trudno się nie zgodzić, że w dalszym ciągu zarówno przy aplikowaniu o środki, jak przy ich rozliczaniu, przedsiębiorca spotyka się z nader rozbudowanymi i często zmieniającymi się dokumentami i przepisami. Z jednej strony można twierdzić, że ulegają one uproszczeniu, np. zaświadczenia wydawane przez urzędy zastępowane są oświadczeniami składanymi przez przedsiębiorcę. Z drugiej jednak istnieje wyraźna tendencja do rozbudowy składanych wniosków aplikacyjnych czy płatniczych.
Sztandarowym przykładem może być wspomniane działanie 8.1 „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej” z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. W pierwszym naborze wypełniony formularz wniosku aplikacyjnego dla projektów, które uzyskiwały dofinansowanie liczył 30 stron, obecnie wypełniony wniosek do tego działania liczy ponad sto stron. Wymaganie takiej szczegółowości od początkującego przedsiębiorcy jest bardzo korzystne... w szczególności z punktu widzenia firm konsultingowych, gdyż coraz więcej zniechęconych osób zleca pisanie wniosków aplikacyjnych „na zewnątrz”.
Kolejną przyczyną podaną przez respondentów jest „brak odpowiednich programów/działań” (16,2 proc.). Biorąc pod uwagę statystyki GUS, pokazujące, że najwięcej przedsiębiorstw (ponad 25 proc.) działa w sektorze „Handel hurtowy i detaliczny”, to brak programów/działań dla nich nie jest zaskoczeniem. Osoba prowadząca działalność handlową rzeczywiście napotyka na duże ograniczenia w możliwości aplikowania o środki unijne, a nawet jeśli może się o nie starać, najczęściej napotyka na ograniczenie w postaci zakazu finansowania działalności bezpośrednio związanej z handlem.
Kolejną przesłanką wyboru tej odpowiedzi przez MSP może być ich struktura inwestycji. Gro podmiotów działających w naszym kraju to mikroprzedsiębiorstwa, a jak wynika z raportu Ministerstwa Gospodarki, dotyczącego trendów rozwojowych sektora MSP w 2012 roku, mimo że inwestycje prowadziło aż 72 proc. takich przedsiębiorstw, to tylko nieco ponad 30 proc. z nich przeznaczyło na ten cel kwotę powyżej 5 000 zł.
Z punktu widzenia pozyskiwania funduszy unijnych taka wielkość inwestycji skutkuje brakiem odpowiednich działań wspierających tak niskonakładowe przedsięwzięcia biznesowe. Dodatkowo, firmy przy niewielkich kwotach nie interesują się środkami unijnymi ze względu na wspomniany wysoki stopień skomplikowania procedur, jak również brak potrzeby wykorzystania środków pomocowych (co podało jako przyczynę 14,1 proc. przedsiębiorstw badanych w Instytutu Badań i Analiz i portalu Firmy.net).
Pozostałe problemy, na które wskazywały MSP, to m.in. brak środków na wniesienie wkładu własnego do realizowanych projektów (11,0 proc.), a także – mimo intensywnych kampanii reklamowych – brak wiedzy na temat środków unijnych (7,9 proc.) lub trudności z uzyskaniem dostępu do tych informacji (4,1 proc.).
W dalszym ciągu pozostaje jednak pytanie, czy większy stopień zainteresowania przedsiębiorstw dotacjami będzie korzystny, skoro przy obecnej alokacji środków i tak większość z aplikujących ich nie uzyskuje?
Perspektywa finansowa 2014-2020 – przewidywania wykorzystania środków unijnych przez MSP
W kolejnej perspektywie autorzy raportu pokazują pogłębiający się brak zainteresowania dotacjami unijnymi. W latach 2014-2020 przewidywany jest spadek zainteresowania wsparciem rozwoju firm środkami strukturalnymi UE. W porównaniu z odsetkiem firm, które takie wsparcie otrzymały w mijającej perspektywie finansowania – mniej licznie zadeklarowana została przez przedsiębiorców gotowość do aplikowania o środki z UE (13,7 proc.). Co siódmy badany przedsiębiorca (14,2 proc.) nie zamierza korzystać ze środków pomocowych UE. Dane z raportu mogłyby wydać się niepokojące, jednak biorąc pod uwagę fakt, że tak naprawdę niewiele wiadomo o zaproponowanych narzędziach wsparcia dla przedsiębiorców w nowej perspektywie fakt, że 72,1 proc. przedsiębiorców zaznaczyło odpowiedź „trudno powiedzieć” wydaje się całkiem rozsądną deklaracją.
Można zauważyć, że bardziej szczegółowe analizy dotyczące przyczyn braku planowania aktywności przedsiębiorstw w zakresie planowania wykorzystania środków unijnych w perspektywie programowania na lata 2014-2020 to powtarzająca się odpowiedź „trudno powiedzieć” (15,6 proc.). Prawdopodobnie jest to związane właśnie z brakiem informacji na temat nowych funduszy, które są obecnie w trakcie opracowywania.
Kolejną, często wybieraną opcją był „brak środków finansowych na pokrycie wkładu własnego” (13,8 proc.), co można wytłumaczyć nadal niezbyt dobrą sytuacją gospodarczą po niedawnej recesji rynkowej. MSP także w nowej perspektywie przewidują przeszkody proceduralne utrudniające dostęp do finansowania unijnego (13,7 proc.). Potwierdza to niezbyt korzystne skojarzenia funduszy unijnych z nadprodukcją niezupełnie zrozumiałej dokumentacji, która została wykreowana w poprzednich perspektywach.
Podobnie jak w okresie 2007-2013, także w przyszłej perspektywie część przedsiębiorstw nie widzi potrzeby skorzystania ze wsparcia UE (8,2 proc.).
Spora grupa przedsiębiorców udzieliła odpowiedzi, które związane są z niewielką liczbą informacji i brakiem precyzyjnie sformułowanych działań, które będą dostępne dla nich w nowej perspektywie. Są to m.in. odpowiedź dotycząca braku programów/działań pozwalających uczestniczyć w projektach wspierających rozwój przedsiębiorstw (9,3 proc.), braku wiedzy o środkach unijnych (7,1 proc.) i mała dostępność informacji na temat możliwości pozyskania środków (3,4 proc.).
Co wiadomo o programach dla MSP w nowej perspektywie?
Kwota na wykorzystanie przez Polskę z Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności prawdopodobnie będzie zbliżona do tej, którą dysponowaliśmy w ostatniej perspektywie. Obecnie mówi się o kwocie 68,2 mld euro (przy kwocie na lata 2007-2013 na poziomie 67,9 mld euro).
Najważniejszą zmianą z punktu widzenia MSP w kolejnych latach będzie najprawdopodobniej dalsza decentralizacja środków unijnych. W perspektywie 2014-2020 na Programy Regionalne przeznaczono 28,2 mld euro, w porównaniu z 17,3 mld euro w poprzedniej perspektywie. Pozwoli to na lepsze dopasowanie wydatkowania środków do potrzeb poszczególnych województw. Zapowiadane jest również uproszczenie procedur ubiegania się o wsparcie unijne, tak że w rezultacie pozyskanie pożyczek współfinansowanych przez Unię Europejską powinno być nie tylko tańsze, ale również łatwiejsze niż obecnie znanych komercyjnych kredytów bankowych. Na ile będzie to realna zmiana, i czy przełoży się również na dokumenty związane z rozliczaniem tych środków, niebawem się okaże.
Pojawiają się również informacje o tym, że więcej funduszy ma być przyznawana w formie instrumentów zwrotnych, dzięki czemu więcej podmiotów będzie mogło z nich skorzystać. Są plany, aby ograniczyć obecne 97 proc. środków przeznaczonych jako środki bezzwrotne dla przedsiębiorstw do poziomu ok 80-90 proc. Przewidywane formy pomocy zwrotnej dla MSP to przede wszystkim pożyczki na preferencyjnych warunkach i fundusze poręczeniowe. Już teraz, w aktualnej perspektywie finansowej, pojawiły się pierwsze dotacje tego typu przyznawane przez Państwową Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, np. Fundusz Pożyczkowy Wspierania Innowacji, do którego nabór niedawno się zakończył. Dzięki zwrotnemu charakterowi fundusze będą mogły zostać przydzielone większej liczbie podmiotów, a spłacane środki będą ponownie wykorzystane na wsparcie kolejnych inwestycji. Fundusze bezzwrotne będą przeznaczone głównie dla projektów realizujących cele strategii „Europa 2020”, czyli inwestycje innowacyjne, proekologiczne i dla firm zaczynających działalność rynkową.
Planowane zmiany w funduszach unijnych świadczą o tym, że Unia nie zapomniała o przedsiębiorcach. Będą oni mogli w dalszym ciągu starać się o wsparcie, chociaż zmieni ono swoją formę. Również biorąc pod uwagę liczbę składanych wniosków aplikacyjnych w ostatnich naborach, zarówno do funduszy unijnych, jak również programów krajowych trudno wysnuć przepuszczenia, że biznes przestał liczyć na unijne pieniądze.
Tabela. Najważniejsze programy, w ramach których przedsiębiorstw MSP mogą liczyć na wsparcie unijne
| Program Operacyjny | Cele tematyczne | Priorytety inwestycyjne |
| Program Operacyjny Inteligentny Rozwój | 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji | 1.2. promowanie inwestycji przedsiębiorstw w badania i innowacje, budowanie sieci współpracy między firmami, ośrodkami naukowo-badawczymi, ośrodkami akademickimi w zakresie rozwoju produktów i usług, transferu technologii, innowacji społecznych i aplikacji z dziedziny usług publicznych (...), wspieranie badań technologicznych i stosowanych, linii pilotażowych, działań w zakresie wczesnej walidacji produktów i zaawansowanych zdolności produkcyjnych i pierwszej produkcji w dziedzinie kluczowych technologii (...) |
| 3. Podnoszenie konkurencyjności M¦P, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury | 3.1. promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz wspieranie tworzenia nowych firm, z uwzględnieniem inkubatorów przedsiębiorczości 3.2. opracowywanie i wdrażanie nowych modeli biznesowych dla M¦P, w szczególności w celu internacjonalizacji 3.4. wspieranie zdolności M¦P w zaangażowanie się w proces wzrostu ekonomicznego i innowacji |
|
| Program Operacyjny Infrastruktura i ¦rodowisko | 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach | 4.2. promowanie efektywności energetycznej i wykorzystania OZE przez M¦P/przez przedsiębiorstwa |
| Program Operacyjny Wiedza, Edukacja, Rozwój | 8.Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników | 8.8. równouprawnienie płci oraz godzenie życia zawodowego i prywatnego 8.9. adaptacja pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian |
| Program Operacyjny Polska Wschodnia | 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji | 1.2. promowanie inwestycji przedsiębiorstw w badania i innowacje, budowanie sieci współpracy pomiędzy firmami, ośrodkami naukowo-badawczymi, ośrodkami akademickimi w zakresie rozwoju produktów i usług, transferu technologii, innowacji społecznych i aplikacji z dziedziny usług publicznych (...), wspieranie badań technologicznych i stosowanych, linii pilotażowych, działań w zakresie wczesnej walidacji produktów i zaawansowanych zdolności produkcyjnych i pierwszej produkcji w dziedzinie kluczowych technologii (...) |
| 3. Podnoszenie konkurencyjności M¦P, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury | 3.2. opracowywanie i wdrażanie nowych modeli biznesowych dla M¦P, w szczególności w celu internacjonalizacji 3.3. wspieranie tworzenia i rozszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług |
|
| Regionalne Programy Operacyjne | 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji | 1.2. promowanie inwestycji przedsiębiorstw w badania i innowacje, budowanie sieci współpracy pomiędzy firmami, ośrodkami naukowo-badawczymi, ośrodkami akademickimi w zakresie rozwoju produktów i usług, transferu technologii, innowacji społecznych i aplikacji z dziedziny usług publicznych (...), wspieranie badań technologicznych i stosowanych, linii pilotażowych, działań w zakresie wczesnej walidacji produktów i zaawansowanych zdolności produkcyjnych i pierwszej produkcji w dziedzinie kluczowych technologii (...) |
| 3. Podnoszenie konkurencyjności M¦P, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury |
3.1. promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz wspieranie tworzenia nowych firm, z uwzględnieniem inkubatorów przedsiębiorczości 3.2. opracowywanie i wdrażanie nowych modeli biznesowych dla M¦P, w szczególności w celu internacjonalizacji 3.3. wspieranie tworzenia i rozszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług 3.4. wspieranie zdolności M¦P w zaangażowanie się w proces wzrostu ekonomicznego i innowacji |
|
| 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach |
4.2. promowanie efektywności energetycznej i wykorzystania OZE przez M¦P/przez przedsiębiorstwa | |
| 8.Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników | 8.7. samozatrudnienie, przedsiębiorczość oraz tworzenie nowych miejsc pracy 8.8. równouprawnienie płci oraz godzenie życia zawodowego i prywatnego 8.9. adaptacja pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian |
|
| Program Rozwoju Obszarów Wiejskich |
8.Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników
|
6A.Ułatwianie różnicowania działalności, zakładania nowych, małych przedsiębiorstw i tworzenia miejsc pracy |
¬ródła:
Departament Strategii i Analiz, Ministerstwo Gospodarki (2013): „Trendy rozwojowe sektora MSP w ocenie przedsiębiorców w drugiej połowie 2012 roku”, numer 1/2013, http://www.mg.gov.pl/files/upload/8438/MSP.1.2013.pdf
Instytut Badań i Analiz GRUPA Olsztyńska Szkoła Biznesu, Firmy.net (2013): „Nastroje gospodarcze wśród małych firm. Analiza sytuacji w sektorze M¦P w 2013 r. oraz przewidywane trendy rozwojowe”, firmer.pl/raport_firmy-net_nastroje_gospodarcze_wsrod_msp_2013.pdf
https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/2014_2020/Strony/glowna.aspx
http://www.mrr.gov.pl/aktualnosci/fundusze_europejskie_2014_2020/Strony/glowna.aspx
http://www.parp.gov.pl/index/main/
http://www.stat.gov.pl/gus
Kontakt z ekspertem: kinga.korniejenko@talento.pl
