1. Dochodowy model biznesowy
Pierwszym krokiem do przygotowania firmy na sprzedaż jest stworzenie stabilnego, rentownego modelu biznesowego. Przedsiębiorstwo powinno generować regularne zyski, a także rozwiązywać realne potrzeby rynku. Dochodowość i stabilność finansowa to cechy, które wpływają pozytywnie na proces sprzedaży firmy i są kluczowe dla potencjalnych nabywców.
Jednym z elementów tego punktu jest również trend wzrostowy, w którym znajduje się firma. Zupełnie inaczej są traktowane firmy, które notują rok do roku wzrost przychodów i zysku a zupełnie inaczej takie, które się kurczą z czasem. Nawet jeśli są to niewielkie zmiany, to firmy, które się nie rozwijają, są znacznie gorzej postrzegane przez inwestorów. Przemyślany model biznesowy stanowi podstawę do uzyskania wysokiej ceny za sprzedaż firmy i wzbudza zaufanie kupujących.
2. Firma generuje zysk
Jako właścicielki i właściciele firm, osoby będące głównymi beneficjentami naszych działań biznesowych, w naturalny sposób mamy skłonność do minimalizowania wykazywanego zysku. Niestety taki sposób działania jest problematyczny przy wycenie firmy, gdzie jej zdolność do generowania nadwyżek finansowych i wolnej gotówki jest jednym z kluczowych aspektów mających wpływ na wycenę firmy.
Jest jednym z powodów, dla których przygotowanie firmy do sprzedaży należy planować ze znacznym wyprzedzeniem oraz przygotowaniem. Należy bowiem nie tylko zmienić nasz sposób ponoszenia różnego rodzaju kosztów, aby rozpocząć wykazywanie zysku, lecz również zmienić nasze paradygmaty postępowania.
3. Niezależność organizacyjna
Kolejnym istotnym aspektem przy planowaniu sprzedaży firmy jest stworzenie organizacji, która może funkcjonować bez codziennego zaangażowania właściciela. Firma gotowa na sprzedaż to taka, która jest stabilnie zorganizowana, gdzie każdy pracownik zna swoje obowiązki, a procesy są jasno określone i uporządkowane. Im bardziej niezależna firma, tym większe prawdopodobieństwo, że jej sprzedaż będzie dla nabywców bezpieczniejsza i bardziej atrakcyjna. Taka organizacja zmniejsza ryzyko dla kupujących, co często skraca czas finalizacji transakcji sprzedaży firmy.
Z drugiej strony firma uzależniona od osoby właściciela, który jest w niej kapitanem statku, nawigatorem, marynarzem, kucharzem i szkutnikiem sprawia, że niektóre biznesy, pomimo osiągania dobrych wyników i atrakcyjności rynkowej, są nie do sprzedania.
Jeśli cała wiedza o działaniach, podejmowane decyzje, proces technologiczny oraz plany na przyszłość są w głowie właściciela, to kupienie takiego biznesu przez inwestora, szczególnie w sytuacji, gdy właściciel ma już dość i nie chce się taką firmą zajmować, odbędzie się po znacznie zaniżonej cenie lub w ogóle nie dojdzie do skutku.
4. Zadbaj o formalności
Aby sprzedaż firmy przebiegała bez komplikacji, kluczowe jest zadbanie o wszystkie kwestie prawne i formalne. Prawidłowo prowadzona dokumentacja finansowa, dobrze przygotowane umowy z pracownikami oraz klarowne umowy z dostawcami czy kontrahentami są kluczowe w procesie sprzedaży firmy. Należy sprawdzić, czy mamy aktualne kontrakty z wszystkimi kluczowymi podwykonawcami oraz dostawcami naszej firmy, czy to, co musi być, jest ubezpieczone, czy nasze know-how oraz proces technologiczny są odpowiednio zabezpieczone i możliwe do przekazania nabywcy biznesu.
Czasem chodzi też o takie z pozoru banalne rzeczy, jak dostępy do wszystkich systemów używanych przez firmę lub własność domeny internetowej. Firma gotowa na sprzedaż to taka, której właściciel zorganizował i zabezpieczył jej zasoby prawnie, eliminując wątpliwości nabywców i ułatwiając przebieg sprzedaży firmy.
5. Rachunkowość zarządcza i stabilność finansowa
Dla skutecznej sprzedaży firmy istotne jest przejrzyste zarządzanie finansami. Rachunkowość zarządcza, która uwzględnia zyskowność poszczególnych działów oraz przepływ finansowy, jest kluczowa przy wycenie firmy. Potencjalny nabywca doceni firmę, która prowadzi budżetowanie, planowanie finansowe i prognozowanie. Dzięki temu sprzedaż firmy przebiega szybciej, a przedsiębiorca zyskuje możliwość zaprezentowania stabilnej kondycji finansowej swojej firmy.
Często zdarza się, że dopiero wchodząc w proces sprzedaży osoby zarządzające dowiadują się jak ważnym jest to aspektem i rozpoczynają gorączkowe prace nad poukładaniem kwestii rachunkowości. Niestety zajmuje to wtedy czas oraz dużo energii. Warto zająć się tym wcześniej.
6. Opisane stanowiska oraz zakresy odpowiedzialności i obowiązków
Firma to maszyna z dobrze naoliwionymi trybami, gdzie każdy z nich odpowiada za jakiś element procesu. I o ile w produkcji zazwyczaj wiemy, jak dokładnie taki proces przebiega i jakie są jego poszczególne etapy, to sprawa ma się zgoła inaczej jeśli chodzi o kwestię pracowników.
W biznesie atrakcyjnym dla kupującego są opisane stanowiska wraz z zakresem wymaganych kompetencji pracownika, który ma w danym miejscu pracować.
Wiadomo, z jakimi innymi stanowiskami dane stanowisko wchodzi w interakcje i jaki ma wpływ na całość działania firmy. Jest to szczególnie ważne w kontekście kluczowych pracowników, gdyż kupujący będzie zainteresowany tym, kogo będzie musiał szukać w wypadku odejścia takiej osoby z firmy i jaki będzie to miało negatywny wpływ na działanie biznesu.
7. Strategia rozwoju oraz plany na przyszłość
Dobrze wiedzieć, dokąd idziemy, aby osiągnąć nasz cel. Zdanie, powtarzane przy okazji wielu szkoleń biznesowych, jest też bardzo prawdziwe w kontekście firmy budowanej na sprzedaż.
Posiadanie opisanej strategii działania oraz planów na przyszłość wraz z elementami niezbędnymi do ich realizacji oraz przybliżonymi datami, w których planujemy te rzeczy osiągnąć, pozwala pokazać naszą firmę w atrakcyjnym świetle i przedstawić jako inwestycję z przyszłością oraz perspektywami na rozwój.
Chciałbym tu zwrócić uwagę, że nie musi to być kilkusetstronicowy dokument, jaki posiadają korporacje, nikt takich dokumentów nie oczekuje, lecz wystarczy na kilku stronach opisać to co robimy, co chcemy robić i jaki będzie to miało pozytywny wpływ na nasz biznes i podniesie nasze wyniki.
8. Brak trupów w szafie
Malowanie trawy na zielono i chowanie trupów w szafie jest bardzo złą praktyką. Bo jeśli rzeczy takie jak długi, weksle, popełnione krytyczne błędy lub inne zdarzenia zostaną wykryte w procesie due diligence przeprowadzanym przez kupującego, to stracimy wiarygodność. A gdy uda nam się ukryć pewne rzeczy przed kupującym i zbyć mu firmę, to możemy się szykować do procesów sądowych, w których inwestor będzie dochodził naprawienia szkody, zwrotu pieniędzy lub anulowania transakcji. A tego nie chcemy.
Podsumowanie
Prawidłowo przygotowana firma gotowa na sprzedaż to firma, która zaspokaja potrzeby rynku, posiada niezależną strukturę organizacyjną, jest stabilna prawnie i posiada uporządkowane finanse. Dzięki spełnieniu tych warunków, sprzedaż firmy może być szybka, korzystna i atrakcyjna, zarówno dla sprzedawcy jak i nabywcy.
Każdy, kto planuje sprzedaż firmy, powinien pamiętać o tych fundamentach, aby zmaksymalizować szansę na osiągnięcie sukcesu w procesie sprzedaży. Warto na koniec zwrócić uwagę na czas przygotowania tych elementów. Większość z nich wymaga nie tylko zaangażowania środków finansowych i pracy, ale również będzie trwała kilka lub kilkanaście miesięcy.
Dlatego o sprzedaży firmy należy myśleć ze znacznym wyprzedzeniem, aby mieć wystarczająco dużo czasu na przygotowanie, które będzie skutkowało zadowalającą dla nas transakcją. A takich transakcji Państwu życzę!
Autor: SprzedajFirme.com