Od tamtej pory faktoring stał się ważnym elementem systemu finansowego, z którego korzystają przedsiębiorstwa różnej wielkości. Obecnie polski rynek faktoringu to jeden z najbardziej dynamicznie rozwijających się segmentów usług finansowych w Europie Środkowo-Wschodniej.
Tempo wzrostu rynku faktoringowego
Dane Polskiego Związku Faktorów (PZF) pokazują, że rynek faktoringu rozwija się w szybkim tempie. W 2022 r. polscy faktorzy wykupili wierzytelności w formie faktur o łącznej wartości ponad 460 mld zł, czyli o 27 proc. więcej niż w 2021 r. Faktury na gotówkę zamieniło 25 tys. firm. Przekazały one do sfinansowania prawie 24 mln dokumentów płatniczych.
Rok 2023 przyniósł przejściowe spowolnienie rozwoju faktoringu, spowodowane globalnymi wyzwaniami gospodarczymi, w tym wysokimi stopami procentowymi i niestabilnością geopolityczną. Branża zakończyła ten rok nieznacznym spadkiem obrotów na poziomie 2,3 proc., jednak już w IV kwartale rynek zaczął nieznacznie odrabiać straty. Firmy zrzeszone w PZF obsłużyły w tym roku o 6 proc. więcej firm niż w 2022 r., które przedstawiły do wykupu o 12 proc. więcej faktur.
Jeśli chodzi o 2024 r., to pierwsze trzy kwartały przyniosły odbicie i wzrost obrotów. Firmy zrzeszone w PZF wykupiły w ciągu 9 miesięcy tego roku wierzytelności na łączną kwotę 344,6 mld zł. To o 3,1 proc. więcej niż przed rokiem.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2023 r. w Polsce działalność faktoringową prowadziło 46 podmiotów, w tym 39 niebankowych przedsiębiorstw oraz 7 banków komercyjnych. Polski Związek Faktorów (PZF) zrzesza obecnie 25 członków. To zarówno banki komercyjne, jak i wyspecjalizowane firmy faktoringowe.
Faktoring w 2024 roku: nowe wyzwania i możliwości
Mimo spowolnienia wzrostu gospodarczego, polski rynek faktoringu wykazuje zdolność adaptacji. W 2024 r. obserwujemy wzrost liczby klientów o 2 proc. Z usług faktoringowych korzysta obecnie ponad 25,9 tys. firm. W pierwszych trzech kwartałach 2024 r. przedstawiły one do wykupu 21,5 mln faktur (o 8,4 proc. więcej niż przed rokiem).
Przewiduje się, że w kolejnych latach rynek będzie rozwijał się w tempie 8-10 proc. rocznie, z potencjałem powrotu do dwucyfrowych wzrostów. Wzrost ten będzie napędzany głównie przez sektor MŚP, który coraz bardziej docenia elastyczność faktoringu jako narzędzia finansowego.
Embedded finance i rozwój rynku pozabankowego
W nadchodzących latach jednym z kluczowych kierunków rozwoju rynku faktoringowego będzie wdrażanie rozwiązań z obszaru embedded finance. Ta koncepcja, oparta na integracji usług finansowych bezpośrednio w platformach biznesowych, staje się coraz bardziej popularna zarówno w sektorze B2C, jak i B2B. Firmy faktoringowe, współpracując z operatorami ERP, marketplace’ami czy systemami zarządzania zamówieniami, mogą oferować finansowanie w sposób płynny i wygodny dla użytkownika końcowego.
Przykładem może być możliwość uruchamiania faktoringu bezpośrednio w systemie sprzedażowym klienta. Takie podejście pozwala nie tylko uprościć procesy finansowe, ale również znacznie poszerzyć dostępność faktoringu dla małych i średnich przedsiębiorstw, które często napotykają bariery w tradycyjnym modelu. Wykorzystanie embedded finance umożliwia także personalizację ofert, opartą na danych w czasie rzeczywistym, co dodatkowo zwiększa efektywność i atrakcyjność tego rozwiązania.
Warto podkreślić również dynamiczny rozwój sektora pozabankowego, który od kilku lat zmienia sposób finansowania konsumentów, w tym także rynek B2B. W 2024 r. obserwujemy znaczący wzrost zainteresowania przedsiębiorstw alternatywnymi źródłami finansowania, które są bardziej elastyczne i dostępne w porównaniu z tradycyjnymi kredytami bankowymi.
Na rynku B2B firmy coraz częściej będą poszukiwać szybkich, cyfrowych rozwiązań finansowych, które odpowiadają ich potrzebom operacyjnym. Faktoring pozabankowy, oferowany przez wyspecjalizowane podmioty, staje się kluczowym narzędziem wspierającym płynność finansową firm. Jego rozwój napędzać będą cyfryzacja procesów (szybkie decyzje kredytowe, automatyczne analizy ryzyka oraz integracja z systemami ERP), dostosowanie oferty do sektora MŚP (mniejsze firmy, które często nie spełniają restrykcyjnych wymagań banków, znajdują w sektorze pozabankowym partnera do współpracy), czy elastyczność produktów finansowych – dynamiczne dostosowanie warunków finansowania do zmieniającej się sytuacji na rynku.
Rynek pozabankowy w B2B podąża ścieżką wyznaczoną przez sektor konsumencki, który już wcześniej przeszedł transformację w stronę szybszych, bardziej dostępnych form finansowania, takich jak BNPL (buy now, pay later). Widać, że ten trend zaczyna kształtować także relacje między przedsiębiorstwami, otwierając przed nimi nowe możliwości rozwoju i optymalizacji kosztów.
Cyfryzacja i automatyzacja kluczowym trendem
Jednym z głównych kierunków rozwoju rynku jest cyfryzacja usług faktoringowych. Automatyzacja procesów, integracja systemów ERP z platformami faktoringowymi oraz wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI) znacząco przyspieszają i usprawniają obsługę klientów. W kolejnych latach dalsze wprowadzenie rozwiązań opartych na blockchain może zwiększyć transparentność i bezpieczeństwo transakcji, szczególnie w obszarze faktoringu międzynarodowego. Wykorzystanie Big Data oraz uczenia maszynowego (machine learning) pozwoli na bardziej precyzyjne ocenianie ryzyka i prognozowanie zdolności płatniczych kontrahentów.
Innowacyjne rozwiązania cyfrowe, pozwalają na szybsze podejmowanie decyzji dotyczących przyznania finansowania, a zaawansowane algorytmy pomagają w monitorowaniu ryzyka kontrahentów. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą skupić się na prowadzeniu biznesu, podczas gdy my dbamy o ich płynność finansową. Eliminujemy bariery dostępu do kapitału dla MŚP, co przyczynia się do bardziej inkluzywnego rynku. Cały czas wprowadzamy innowacje, wykorzystując nowoczesne technologie (AI, machine learning, BigData), które usprawniają procesy finansowania, zwiększając transparentność i dostępność finansowania.
Polski rynek faktoringu rozwija się dynamicznie, dostosowując się do zmieniających się potrzeb przedsiębiorców. Dzięki elastyczności, cyfryzacji i rosnącej świadomości korzyści płynących z tej usługi, faktoring zyskuje na popularności. W obliczu globalnych wyzwań gospodarczych staje się kluczowym narzędziem dla firm poszukujących stabilności finansowej. Rok 2025 i kolejne lata zapowiadają dalszy rozwój polskiego rynku faktoringowego, który będzie napędzany przez technologie, rozwiązania embeded finance czy dalszy rozwój rynku pozabankowego.
Autorka: CEO SMEO
