Aż 21 proc. odszkodowań wypłacanych z polis kupowanych przez firmy pochłania likwidacja szkód spowodowanych przez pożary, wynika z Allianz Claims Review 2022. Za kolejne 15 proc. odpowiadają szkody wyrządzone przez różnego rodzaju katastrofy naturalne jak deszcze nawalne, huragany, powodzie itp. To jednak wartości średnie. W przypadku np. Włoch pożary pochłonęły 50 proc. środków wypłaconych z ubezpieczeń, Niemiec 37 proc., a we Francji 34 proc.
16 pożarów dziennie
Te dane dobitnie pokazują, jak ważne jest odpowiednie zabezpieczenie firmy przed skutkami pożarów i innych nieprzewidzianych zdarzeń. Zwłaszcza że jak wynika ze statystyk Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, w zeszłym roku doszło do prawie 6 tys. pożarów obiektów użyteczności publicznej i firmowych.
Ponadto sama likwidacja bezpośrednich szkód z pożaru czy zalania to tylko część strat. Ubezpieczając się, należy brać również pod uwagę przestój wywołany usuwaniem szkody i naprawami. A ten może być równie kosztowny lub nawet wyższy od odbudowy.
Na co zwracać uwagę ubezpieczając mienie firmy?
Ochrona ubezpieczeniowa majątku firmy to indywidualna sprawa i wymaga wzięcia pod uwagę wielu czynników. Podstawą jest oczywiście określenie ryzyk związanych ze specyfiką działalności, lokalizacją, typem obiektów, maszyn i urządzeń, które mają być przedmiotem ubezpieczenia. Są 3 podstawowe zasady, o których nie wolno zapominać niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności.
1. Sumę ubezpieczenia ustalaj odpowiednio
Suma ubezpieczenia mienia powinna odpowiadać kosztom jego odtworzenia do stanu sprzed szkody, a ze względu na wzrost cen niejednokrotnie może to oznaczać konieczność zaktualizowania dotychczasowych wartości. Mamy dwucyfrowy poziom inflacji, co ma znaczny wpływ na ceny.
Według ostatnich danych GUS (sierpień 2022 r.) cena budowy budynków wzrosła o 14,9 proc. rok do roku, a robót budowlanych specjalistycznych o 12,1 proc. Z wyższymi kosztami należy się też liczyć przy zakupie nowych urządzeń, którymi trzeba zastąpić zniszczone.
Przykładowo, ceny mebli wzrosły w ciągu roku o 11,4 proc., urządzeń elektrycznych o 11,1 proc., maszyn i urządzeń o 6,7 proc., a komputerów i wyrobów elektronicznych i optycznych o 4,8 proc. Należy jednak pamiętać, że to indeksy średnie, a w rzeczywistości ceny w niektórych obszarach wzrosły nawet o kilkadziesiąt procent.
2. Nie zapominaj o użytkowanych maszynach, urządzeniach i sprzęcie elektronicznym
Maszyny i urządzenia oprócz zniszczenia w pożarze mogą także ulec „zwykłej” awarii. Dlatego warto pamiętać o dodatkowym ich ubezpieczeniu. Na mocy umowy uzupełniającej można zawrzeć ubezpieczenie maszyn lub sprzętu elektronicznego obejmujące swoim zakresem także błędy w obsłudze, wady produkcyjne, materiałowe, upadek sprzętu czy inne uszkodzenia mechaniczne.
Co więcej, w przypadku komputerów i innych tego typu urządzeń, polisą można też objąć przechowywane na nich dane, czyli uwzględnić koszt ich odzyskania i ponownego wprowadzenia.
3. Przestój może kosztować więcej niż fizyczne szkody
Same fizyczne szkody to tylko cześć problemu, z którym muszą mierzyć się przedsiębiorcy. Większość pożarów czy istotnych awarii wiąże się też z koniecznością przerwania lub ograniczenia działalności na czas likwidacji szkód.
To generuje dodatkowe straty w postaci braku przychodów, a jednocześnie trzeba pokryć koszty stałe, jak wynagrodzenia pracowników czy zobowiązania kredytowe. Dlatego warto zainteresować się ubezpieczeniem przerw w działalności w wyniku szkód materialnych (tzw. Business Interruption). Gwarantuje ono rekompensatę utraconego zysku oraz środki na pokrycie wspomnianych kosztów stałych.
80 proc. firm, które nie ma ubezpieczenia od przerw w działalności, upada
Ten ostatni element, ubezpieczenie przerw w działalności, ma obecnie duże znaczenie, ponieważ z powodu braków materiałowych i wydłużonych łańcuchów dostaw czas przywrócenia zakładu do działalności po szkodzie może być znacznie wydłużony.
Ograniczenia w łańcuchach dostaw stanowią też dodatkowy argument za ubezpieczeniem maszyn od awarii – nawet nieduża awaria kluczowej maszyny i niemożność jej szybkiego zastąpienia może pociągać za sobą długotrwały przestój, który nie będzie mógł być pokryty ubezpieczeniem bez rozszerzonego ubezpieczenia maszyn i urządzeń. Sytuacja na rynku co prawda ulega stopniowej poprawie, ale nie wróci ona jednak szybko do stanu z początku 2020 r.
O ile korporacje i duże firmy, zwłaszcza te o strukturze wielooddziałowej, są w stanie samodzielnie przetrwać nawet dłuższy przestój w jednej z lokalizacji, to w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw może to poważnie zagrozić dalszemu ich istnieniu. Z naszych obserwacji wynika, że problem może dotyczyć nawet 80 proc. firm, które dotknął długi przestój, a nie posiadały ubezpieczenia.
Nie zapominaj też o odpowiednich zabezpieczeniach i konserwacji mienia
Równie ważne są także odpowiednie zabezpieczenia i konserwacja mienia. Części szkód dałoby się z pewnością uniknąć lub je ograniczyć, zwiększając poziom zabezpieczeń (zabezpieczenia przeciwpożarowe, sensory). Choć wiąże się to z istotnym jednorazowym wydatkiem, to jednak może zaprocentować uniknięciem szkody oraz obniżeniem wysokości składki ubezpieczeniowej ze względu na spadek ryzyka.
Szkoda stanowi zawsze problem, nawet taka, która da się w pełni pokryć z ubezpieczenia, stąd tak istotne są działania prewencyjne. Co więcej, brak dbałości o budynki, maszyny i inne sprzęty może być powodem obniżenia wartości odszkodowania, a w skrajnych przypadkach doprowadzić w ogóle do odmowy wypłaty. Dlatego należy ściśle trzymać się przepisów prawa oraz zaleceń wskazanych w umowie ubezpieczenia.
W razie wątpliwości, czy podjęte środki ostrożności są wystarczające, można je skonsultować z ubezpieczycielem oraz specjalistami od oceny ryzyka, w tym brokerem.
Autor: broker ubezpieczeniowy, Dyrektor Oddziału EIB SA we Wrocławiu
