Postępujące problemy z rosnącą przestępczością gospodarczą, a z drugiej strony rozwój narzędzi kontroli i przymusu sprawiają, że przedsiębiorca zostaje sam z problemami weryfikacji rzetelności kontrahentów, z którymi nawiązuje współpracę.

Stopień poufności, skomplikowania procesów i nagromadzenia państwowych instytucji kontrolujących nasze poczynania sprawia, że stajemy przed nie lada wyzwaniem, aby zdecydować: z kim warto nawiązać relacje biznesowe, a komu podziękować?

Dlaczego sprawdzać?

Kluczowymi faktorami, które determinują potrzebę weryfikacji kontrahentów dla polskiego przedsiębiorcy, są na pewno:

• rosnące tempo operacji biznesowych,
• przeładowanie informacyjne przedsiębiorstw,
• wzmocnienie globalnej konkurencji,
• wzrost agresywności istniejącej konkurencji,
• bezpośredni wpływ zmian politycznych na biznes, czy
• rewolucja technologiczna.

W dobie globalizacji dominujący staje się informacyjny paradygmat działalności przedsiębiorstwa. To informacja, która zawsze była wpisana w zasoby firmy, teraz stała się jej najważniejszym atutem, decydującym o sukcesie bądź porażce.

Tempo operacji gospodarczych, ale także codziennego życia, gwałtownie wzrasta. Model konsumpcyjny sprawia, że oczekiwania dostawców i klientów muszą być zaspakajane już nie w perspektywie tygodni czy dni, ale bieżącej chwili. Kluczem do sukcesu przedsiębiorstwa jest efektywne użycie informacji na temat tego, z kim siadamy do stołu negocjacyjnego.

Jak sprawdzać kontrahentów?

Pierwszym etapem jest zawsze zebranie niezbędnych do nawiązania relacji informacji takich jak podstawowe dane rejestrowe weryfikowanego podmiotu. Znajdziemy je w CEIDG, a w przypadku spółek handlowych, stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz spółek z o.o. – w KRS. Miejscem wartym odwiedzenia jest Rejestr dłużników niewypłacalnych i Wykaz podatników VAT.

Jeśli nasz potencjalny partner biznesowy pochodzi zza granicy, wówczas powinniśmy przejrzeć listy sankcyjne (publikowane przez GIIF, ONZ i UE), listy dotyczące poziomu regulacji AML w danym kraju publikowane przez Grupę Specjalną ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy, czy poziom korupcji w danym regionie/kraju weryfikowane przez Transparency International.

Na końcu przyglądamy się osobie, która jest kluczowa w całym procesie. Nie zawsze będzie to beneficjent rzeczywisty (tę pozycję możemy swobodnie sprawdzić w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych).

Pytanie więc: kim jest człowiek, który chce z nami usiąść do stołu? Tutaj nieodzowne są media społecznościowe, z naciskiem na LinkedIn. Czy mamy do czynienia z osobą o ugruntowanej pozycji, wykształconą i na tyle obrotną, by sprostać naszym wymaganiom? Czy może jest typowym „słupem” na szybko wyszykowanym do roli prezesa?

Do tych i innych informacji można dotrzeć za pomocą narzędzi OSINT-owych takich jak Zaba Search, Intelius, Inmate Search, Jobster, Zoom Info, YoName, niezastąpiony Pipl, PeopleFinders, PeekYou czy BeenVerified. Aby te lokalizacje były faktycznie użyteczne, trzeba też wiedzieć jak szukać i jak czytać dane.

Prześwietlając przedsiębiorstwo, należy się również upewnić, czy w jego organach nie ma tzw. PEP-ów, czyli osób zajmujących eksponowane stanowiska. Według ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, osoby o statusie PEP to m.in.: urzędnicy w randze od prezydenta do sołtysa, członkowie sądów najwyższych, zarządów banków centralnych, dyrektorzy oraz członkowie organów administracyjnych, zarządczych i nadzorczych przedsiębiorstw państwowych, ambasadorowie czy wyżsi oficerowie sił zbrojnych.

Jest to o tyle kluczowe, że zaangażowanie osób eksponowanych może prowadzić do nacisków czy jawnych sytuacji korupcyjnych, gdzie wykorzystywane jest umocowanie lub wpływy polityczne.

Jak oceniać informacje o kontrahencie?

Jakiej metodologii użyjemy? Jakie faktory będą dla nas istotne? Bardzo dobrym rozwiązaniem jest zbudowanie punktowej oceny potencjalnego kontrahenta. Ustalamy, co tak naprawdę chcemy punktować – czy kluczowa dla nas będzie forma prowadzenia działalności, czas od jakiego prowadzi biznes, informacje na temat jego wcześniejszej aktywności czy sektor gospodarki, w którym działa?

Zrozumiałe jest, że nie wszystko da się zmierzyć, policzyć czy oszacować. Niemniej ustalenie minimalnych wymagań wobec partnerów biznesowych, które możemy następnie ze sobą porównać – da nam skalę odniesienia i odpowiedź, jak prezentują się nasi kontrahenci.

Gdzie szukać wsparcia?

W przypadku wątpliwości warto skorzystać z profesjonalnych wywiadowni gospodarczych, które na nasze zlecenie przeprowadzą niezbędne ustalenia na temat wskazanego podmiotu lub osoby.
Przekazywane raporty mogą różnić się między sobą w treści, ocenie zgromadzonych danych czy budowaniu rekomendacji w sytuacjach, w których przedsiębiorca potrzebuje realnego wsparcia przed podjęciem decyzji biznesowej. Rozbieżność w otrzymanym materiale wynika z zakresu
i metodologii pozyskiwania informacji. Niemniej zawsze zawiera on strategiczne dla biznesu informacje. A te są zdecydowanie warte inwestycji, gdyż pozwalają dopełnić należytej staranności w relacjach z kontrahentami.

W procesie podejmowania strategicznych decyzji biznesowych informacja jest kluczowym faktorem. Dzisiaj, jak nigdy dotąd, wiarygodna informacja jest „ropą XXI wieku". Warto odnieść to stwierdzenie do konkretnych sytuacji oraz instrumentów zbierania i analizowania danych.
Aby trafnie zinterpretować i wykorzystać uzyskane zasoby niezbędna jest też znajomość realiów i ryzyk, w jakich obraca się nasz biznes.