Unijne środki finansowe mają na celu realizację nowych pomysłów w obszarze nowych technologii, innowacyjnych produktów lub usług. Pomimo obecnej sytuacji związanej
z epidemią COVID-19, nabory wniosków nie zostały wstrzymane i nadal stanowią szansę dla przedsiębiorców na zdobycie finansowania, które może warunkować realizację zaplanowanych projektów.

Aby w obecnym czasie spowodowanym epidemią wirusa, zapewnić przedsiębiorstwom większy komfort w procesie przygotowywania i składania wniosków o dotacje, m.in. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiP), Ministerstwo Rozwoju (MR) oraz Polski Fundusz Rozwoju (PFR) wprowadziły liczne ułatwienia dla firm chcących aplikować o dotacje unijne.

Zadbano również o Beneficjentów, czyli podmioty korzystające już z przyznanych im dotacji, oferując rozwiązania umożliwiające dalsze realizowanie rozpoczętych już projektów. W tej chwili ponad 23 tysiące obywateli, firm i instytucji prowadzi 60 tysięcy takich inwestycji, a efektem obecnie trwających naborów wniosków, będą kolejne setki projektów. Najwięcej konkursów zaplanowano w pierwszej połowie roku, jednak sytuacja związana z epidemią koronawirusa spowodowała szereg zmian m.in. w terminach, procedurach oceny projektów czy też w procesie realizacji i rozliczania projektów. Poniżej wskazuję najważniejsze z nich.

Ułatwienia dla Wnioskodawców

W pierwszej kolejności podjęto decyzję o wydłużeniu terminów naborów wniosków, żeby w okresie narodowej kwarantanny przedsiębiorcy mogli skoncentrować się na sprawach najistotniejszych dla swoich firm i mieli większy komfort przy składaniu wniosków o dotacje. Dodatkowo niektóre nabory prowadzone są w trybie ciągłym, czyli są podzielone na kilka rund, co również jest sporym udogodnieniem z uwagi na obecną sytuację.

W związku z zagrożeniem epidemiologicznym w Polsce wprowadzono również zmiany w zasadach prowadzenia oceny projektów. Zmiana dotyczy możliwości przeprowadzenia spotkań członków paneli z Wnioskodawcami także za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej – zdalnie w formie tele- lub wideokonferencji.

Ministerstwo zaproponowało, by w specustawie związanej z przeciwdziałaniem skutkom koronawirusa znalazły się także uproszczenia dotyczące kredytu na innowacje technologiczne (dotyczy Poddziałania 3.2.2 PO IR). Wyższa premia technologiczna (zniesienie ograniczenia kwoty do 6 mln zł), możliwość pokrycia wkładu własnego z kredytu technologicznego (co do tej pory nie było możliwe) i więcej wydatków podlegających refundacji (obok kosztów zakupu, montażu i uruchomienia nowych albo używanych środków trwałych, będzie możliwość refundacji kosztów ich transportu) – takie zmiany w kredycie na innowacje technologiczne przygotowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Ułatwienia są częścią rządowego pakietu antykryzysowego.

Dodatkowo zaproponowano zniesienie wymogu innowacyjności efektów projektu w skali kraju. Ministerstwo zakłada, że dzięki ułatwieniom wielu przedsiębiorstwom, odczuwającym ekonomiczne skutki pandemii koronawirusa, łatwiej będzie podejmować decyzje inwestycyjne, utrzymać produkcję i miejsca pracy. Zmiany weszły w życie z dniem 1 kwietnia 2020 r. wraz z ustawą dotyczącą tarczy antykryzysowej. Za wdrażanie premii technologicznej odpowiada Bank Gospodarstwa Krajowego.

Ułatwienia dla Beneficjentów

Dla Beneficjentów, którym już udzielono dofinansowania na realizację zgłoszonych projektów, instytucje wdrażające dane działanie, stosują bardziej elastyczne podejście w odniesieniu do wprowadzania zmian do umów oraz rozliczania projektów.

Traktując każdy przypadek indywidualnie, Beneficjenci będą mogli w uzasadnionych przypadkach:

1. Wydłużyć terminy rozliczania i zamykania inwestycji unijnych.
2. Rozliczać, na przykład przedsiębiorcom, wydatki m.in. na spotkania, szkolenia czy wyjazdy, które się nie odbyły z powodu koronowirusa.
3. Zmienić plan kontroli wydatków z funduszy unijnych i część z nich przesunąć na później, tak żeby uwzględnić trudniejszą sytuację w firmach i u siebie (np. dużą liczbę pracowników na pracy zdalnej).
4. Kontrole projektów w zakresie finansowym, prowadzone na podstawie udostępnione cyfrowe kopie dowodów źródłowych, które w razie potrzeby będą mogły zostać przesłane w formie kopii papierowej.
5. Przesunięcie na najbliższy możliwy do przeprowadzenia termin zaplanowanych kontroli w zakresie merytorycznym.
6. Zmiany terminów wizyt monitorujących.

Dotacje dedykowane rozprzestrzenianiu się wirusów

W związku z epidemią koronawirusa zaplanowano także uruchomienie dodatkowego konkursu w sprawdzonej i przyjaznej dla przedsiębiorców Szybkiej ¦cieżce z budżetem 200 mln zł na prace B+R wspomagające walkę z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, ze szczególnym uwzględnieniem pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, 5/1.1.1/2020, dla M¦P, dużych oraz konsorcjów (także z udziałem jednostek naukowych).

Konkurs dotyczy projektów realizowanych na terenie całego kraju. Nabór wniosków potrwa od 06 maja do 31 grudnia 2020 r. Konkurs jest podzielony na rundy: od 06 maja do 05 czerwca (I runda), od 06 czerwca do 24 lipca (II runda), od 25 lipca do 31 grudnia, do godziny 12:00 (III runda).

Realizowane projekty powinny obejmować prace badawczo-rozwojowe mające na celu opracowanie, przetestowanie oraz wdrożenie produktów i technologii dotyczących diagnostyki, terapii i prewencji.

Autorka jest Dyrektorem Zarządzającym Działem Doradztwa Unijnego w Tridon Consulting