Z tematyką temperamentów po raz pierwszy spotkałem się „na poważnie” na jednym ze szkoleń z zakresu zarządzania. Wtedy temat mnie mocno zainteresował, natomiast prawdziwa fascynacja nastąpiła kilka lat temu, w trakcie lektury „Osobowość Plus” Florence Littauer. To wręcz niesamowite, jak znajomość typów temperamentów pomaga lepiej rozumieć zachowania ludzkie. To niesamowite jak pomaga lepiej funkcjonować w biznesie oraz życiu prywatnym.

„Obserwując reakcje uczestników moich szkoleń oraz otrzymując informacje zwrotne, mogę śmiało zaryzykować tezę, że jest to wiedza, którą trudno przecenić.”

Podana w odpowiedniej formie – bardzo pozytywnie zmienia liderów i zespoły. Uczestnicy często zszokowani są precyzją opisu ich osobowości oraz świadomością, jak mogą lepiej zrozumieć siebie oraz innych. Wiele rzeczy staje się wtedy prostsze.

Zespołowa harmonia

Wiele zachowań u innych (szczególnie przeciwstawnych nam) typów temperamentów przestaje nas denerwować. Zaczynamy rozumieć, gdzie jest ich źródło.

Zespoły uzyskują lepszą harmonię w relacjach, lepszą komunikację, lepszą współpracę. Zaczynają wykorzystywać naturalne talenty i predyspozycje poszczególnych osób.

Naprawdę trudno przecenić wartość, jaka płynie z poznania i zrozumienia różnic pomiędzy typami temperamentów. A ile przy tym jest śmiechu, wie tylko ten, kto uczestniczył w tym „procederze” odkrywania tajników osobowości.

Poznanie i zrozumienie typów temperamentów daje komfort psychiczny i podnosi jakość zarządzania, ale także sprzedawania i obsługi klienta. Co ciekawe, wcale nie jest to takie trudne, ale poznanie tajników temperamentów wymaga pewnej ilości czasu.

Wiele osób, przez lata praktyki intuicyjnie wypracowała umiejętność rozpoznawania typów temperamentów, niekoniecznie nazywając je według klasycznej metodologii Hipokratesa-Galena. Takie osoby podczas szkoleń, często systematyzują swoją wiedzę i uzyskują potężne narzędzie do budowania lepszej komunikacji ze swoimi podwładnymi czy klientami.

Warto tutaj wspomnieć, że wiedza i znajomość temperamentów jest niesamowicie pomocna także „w domu”. Pomaga lepiej się zrozumieć i komunikować ze współmałżonkiem i dziećmi. Dobrze jest edukować się w tym zakresie także z nimi.

Czym jest temperament?

Temperament jest wrodzony i zasadniczo niezmienny. Jest jedną z 3,1 mld biochemicznych „liter” ludzkiego DNA, czyli zakodowanych instrukcji budowy i działania w pełni funkcjonalnego człowieka.

Nad osobowością i charakterem możemy pracować, ale temperament jest niezmienny. Każdy typ temperamentu ma swoje mocne i słabe strony.

Według encyklopedii „temperamentem” w psychologii nazywamy aspekty osobowości związane ze stanem emocjonalnym oraz szybkością i intensywnością reakcji. Cholerycy i sangwinicy poruszają się szybko. Melancholicy i flegmatycy z poruszają się statecznej. Cholerycy i melancholicy przeżywają intensywnie i głęboko, natomiast flegmatycy i sangwinicy są niefrasobliwy i beztroscy.
 

Czy można jednym zdaniem scharakteryzować dany typ?

Można tak powiedzieć, bowiem:

• Towarzyski sangwinik to ekstrawertyczny optymista, dla którego życie to zabawa.
• Energiczny choleryk to ekstrawertyczny lider, który lubi przejmować dowodzenie.
• Perfekcyjny melancholik to introwertyczny pesymista z zadatkami na geniusza.
• Spokojny flegmatyk to introwertyczny mediator, który uchyla się przed życiowym i ciosami.

W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że sangwinik to w pewnym sensie „odwrotność” melancholika, a choleryk to „odwrotność” flegmatyka.

Każdy z nas jest mieszanką typów temperamentów, które mogą być połączeniami zgodnymi (sangwinik-choleryk, flegmatyk-melancholik), uzupełniającymi (choleryk-melancholik, sangwinik-flegmatyk) lub przeciwstawnymi (sangwinik-melancholik, choleryk-flegmatyk).

Obrazowo można powiedzieć, że temperament każdego z nas to taka zupa przyprawiona czterema przyprawami, ale w różnych proporcjach. To czyni naukę o temperamentach jeszcze bardziej ekscytującą.

Każdy typ osobowości ma inne potrzeby emocjonalne

Niezaspokojone potrzeby emocjonalne mogą sprawić, że wrodzone zalety zamieniają się w wady. Sangwinicy potrzebują, żeby ich zauważyć i pochwalić. Najlepiej publicznie. Cholerycy potrzebują, by docenić, co dla ciebie robią (są nastawieni na zadania). Melancholicy potrzebują zrozumienia i poważnego traktowania. Flegmatycy potrzebują szacunku za to, kim są, niezależnie od tego ile zrobili (dla nich ważniejsze jest „być” niż „robić” czy „mieć”).

Towarzyski sangwinik
Podstawowe pragnienie towarzyskiego sangwinika to zabawa. Jego motto brzmi: „niech dobre chwile trwają”. Główne emocjonalne potrzeby to uwaga, przywiązanie i aprobata. Sangwinik zaczyna być przygnębiony, gdy życie lub praca przestaje go bawić, kiedy brakuje mu imprez, nie ma możliwości wydawania pieniędzy. Ulgę przynosi mu natomiast chwila zabawy i „niekończące się” zakupy. Jak najlepiej pomóc sangwinikowi? Najlepiej działają odwiedziny lub prezent, np. zabranie do restauracji.

Energiczny choleryk
Podstawowe pragnienie choleryka to kierowanie (dowodzenie). Motywuje go władza i wpływ. Jego motto brzmi: „chcę to na wczoraj!”. Emocjonalne potrzeby choleryka to lojalność, osiągnięcia, uznanie. Przygnębienie pojawia się, kiedy życie wymyka się mu spod kontroli, brakuje mu pracy czy dochodów. Ulgę przynosi mu wyjście z kłopotów, rozpoczęcie nowego projektu. Jak można mu pomóc? Wyrażaj uznanie za włożony wysiłek. Poproś go o pokierowanie jakąś sprawą.

Spokojny flegmatyk
Podstawowe pragnienie flegmatyka to święty spokój. Jego motto brzmi: „dogadajmy się”. Główne emocjonalne potrzeby to szacunek, poczucie wartości, cisza i spokój. Częste przyczyny przygnębienia flegmatyka to niespokojne życie lub praca, brak odpoczynku, brak możliwości ucieczki (np. przed problemem, czy wyzwaniem). Ulgę przynosi mu oglądanie np. telewizji, odpoczynek i relaksacja. Sposoby pomocy flegmatykowi to łagodzenie konfliktu, uszanowanie jego przestrzeni.

Perfekcyjny melancholik
Podstawowe pragnienie: perfekcja. Jego motto brzmi „przyjrzyjmy się szczegółom”. Potrzeby emocjonalne to porządek i dokładność, wrażliwość, cisza i przestrzeń. Najczęstsze przyczyny przygnębienia to brak doskonałości w życiu lub pracy, brak nadziei, brak rozwoju. Ulgę przynosi mu organizowanie się i czas spędzony w samotności. Jak najlepiej pomóc melancholikowi? Wysłuchaj jego problemów, okaż ciepło i troskę.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Po pierwsze, nie próbuj zmieniać innych, ale sam zmień swoje postrzeganie różnych osób. Po drugie, doceniaj ludzi. Za co szczególnie?

• sangwiników ceń za lekkość i swobodę,
• choleryków za energię i dowodzenie,
• melancholików za dostrzeganie szczegółów,
• flegmatyków za wierne wspieranie.

Postaraj się wykorzystać mocne strony każdego typu temperamentu i zniwelować słabe.

„Sukcesem jest umiejętność postępowania z każdym typem osobowości, nawet jeżeli jest to nieintuicyjne np. ze względu na to, że Twój współpracownik może reprezentować całkowicie odmiennym typ niż ty”.

Wszyscy, nawet ci najbardziej Ciebie irytujący, mają wrodzone zalety, na których Ty i Twoja firma może skorzystać. Nie zmarnuj tego potencjału przez swój brak dojrzałości.

Podsumowując, wiesz już jakie są klasyczne temperamenty oraz co je „z grubsza” charakteryzuje. W kolejnych wpisach zajmę się szczegółowym omówieniem poszczególnych
typów, abyś jeszcze lepiej mógł poznać to ciekawe zagadnienie i przełożyć na działanie w domu i w biznesie.

Autor jest certyfikowanym trenerem biznesu i przedsiębiorcą. Prezes grupy BNI Sandecja zrzeszającej właścicieli M¦P. www.lideruj.pl