Rosnąca potrzeba budowania przewagi konkurencyjnej małych i średnich firm wymusza na zarządzających szukanie coraz to nowych źródeł oszczędności. Jednym z takich źródeł może być optymalizacja podatkowa.
Optymalizacja podatkowa
Optymalizacja podatkowa to zespół działań mających na celu zminimalizowanie przewidzianych prawem zobowiązań podatkowych. Optymalizacja podatkowa najczęściej dotyczy podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług (VAT) i co najważniejsze – jest prawnie dozwolona.
Omawiając strategie podatkowe realizowane przez małe i średnie firmy możemy podzielić je na dwie przeciwne:strategię konserwatywną, cechującą się podejmowaniem działań zachowawczych, wynikających z przepisów dot. opodatkowania oraz unikania sporów z administracją podatkową,strategię agresywną, zmierzającą do zmniejszenia obciążeń podatkowych przy wykorzystaniu wszelkich możliwych sposobów.
Wybór formy prawnej i formy opodatkowania
Jedną z podstawowych metod optymalizacji podatkowej małych i średnich firm jest wybór formy prawnej działalności oraz formy opodatkowania przedsiębiorstwa. Wybór optymalnej formy opodatkowania może skutkować m.in.: nadmiernymi obciążeniami podatkowymi, brakiem możliwości późniejszego rozliczania straty podatkowej poniesionej w pierwszym okresie działalności, brakiem możliwości skorzystania z pewnych ulg podatkowych.
Przedsiębiorcy mogą dokonać wyboru pomiędzy dwoma podstawowymi formami opodatkowania – opodatkowaniem na zasadach ogólnych oraz w formie zryczałtowanej.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych:
- według stawki liniowej 19 proc.,
- według progresywnej skali podatkowej.
- Opodatkowanie w formach zryczałtowanych:
- według ryczałtu ewidencjonowanego,
- według karty podatkowej.
Każda z wymienionych form opodatkowania różni się od innych i charakteryzuje ją inna metodologia kalkulacji zobowiązania podatkowego firmy. Przedsiębiorca dokonując wyboru formy opodatkowania powinien przeanalizować wiele kryteriów, determinujących, która forma opodatkowania będzie optymalna dla danego biznesu.
Pierwszym z kryteriów jest wysokość spodziewanego dochodu – optymalizacja w tym przypadku polega na wyborze formy opodatkowania, która zapewni najwyższy dochód firmie po uwzględnieniu należnych podatków. Kolejną ważną determinantą w wyborze formy opodatkowania jest specyfika danego biznesu w ujęciu kosztowym. Jeżeli biznes generuje większe koszty, tym korzystniej dla podatnika wybrać rozliczanie podatku na podstawie ogólnych zasad opodatkowania (stawka liniowa lub progresywna).
Optymalizacja podatkowa MSP
Jedną z najczęściej wykorzystywanych strategii optymalizacji podatkowej przez przedsiębiorstwa z sektora MSP jest strategia kosztowa, która polega na zawyżaniu kosztów uzyskania przychodów dla minimalizacji dochodu podlegającego opodatkowaniu. Wiele najmniejszych firm stara się wykazywać możliwie najmniejszy przychód, a czasem nawet stratę w celu uniknięcia zapłaty podatku dochodowego.
Kolejną ważną decyzją w kontekście planowania podatkowego jest lokalizacja firmy. Przykładem optymalizacji podatkowej w tym obszarze może być lokowanie przedsiębiorstwa w specjalnych strefach ekonomicznych czy wybór miejsca działalności na podstawie wysokości podatku od nieruchomości. Należy wspomnieć także o możliwościach wynikających z optymalizacji podatkowej zagranicą.
Coraz więcej polskich przedsiębiorców przenosi działalność za granicę, mając na uwadzę korzystne przepisy podatkowe, mniejszą biurokrację oraz warunki do prowadzenia biznesu w takich krajach jak Wielka Brytania, Irlandia czy Estonia. Jak wynika z raportu Admiral Tax 57-proc. polskich przedsiębiorców przeniosło firmę za granicę ze względu na wysoką biurokrację w Polsce. Rosnącą ilość przedsiębiorców przenoszących biznes to poważny ból głowy dla fiskusa, jednak jest to w pełni dozwolone z prawnego punktu widzenia. Jedynym rozwiązaniem jest poprawa warunków prowadzenia biznesu w Polsce.
Finansowanie majątku
Kolejną z wykorzystywanych metod przez małe i średnie przedsiębiorstwa jest wybór formy finansowania nabycia składników majątku trwałego firmy. Poprzez wykorzystanie np. leasingu lub najmu przedsiębiorstwa wpływają na obniżenie podstawy opodatkowania, a także zwiększenie płynności finansowej firmy. Wybór leasingu pozwala uzyskać największą tarczę podatkową, jednocześnie nie budzi zastrzeżeń organów administracji podatkowej.
Wiele miejsca w dyskusji na temat czynników hamujących rozwój przedsiębiorczości w Polsce poświęca się wysokości składek na ubezpieczenie społeczne (ZUS) w Polsce. Wysoka kwota jaką każdego miesiąca musi płacić przedsiębiorca na konto ZUS, niezależnie od kondycji jego firmy, to problemów wielu firm z sektora MSP. Jedną z możliwych form optymalizacji dla prowadzących spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (z o.o.) jest założenie spółki z co najmniej dwoma udziałowcami. Dzięki temu rozwiązaniu udziałowcy spółki nie muszą płacić składek na ubezpieczenie społeczne, co pozwala zaoszczędzić znaczne środki.
Podsumowanie
Wśród większości firm z sektora MSP panuje przekonanie
o braku możliwości zastosowania optymalizacji podatkowej. Przytoczone przykłady pokazują jednak, że optymalizacja może być wykorzystywana przez każde przedsiębiorstwo, niezależnie od wielkości i osiąganych przychodów. Przy wyborze realizowanej strategii konieczna jest szczegółowa analiza specyfiki realizowanej działalności. Firmy z sektora MSP coraz śmielej korzystają z metod optymalizacji podatkowej, jednak wciąż możemy mówić o olbrzymim uśpionym potencjale w tym zakresie wśród małych i średnich firm. Optymalizacja podatkowa nie jest bowiem zarezerwowana tylko dla międzynarodowych koncernów oraz jest w pełni legalnym sposobem na minimalizowanie wydatków na poczet danin nakładanych przez państwo.
Autorka: Dyrektor Zarządzająca w Kancelarii Optymalizacji Podatkowej Admiral Tax www.admiral.tax
