Polacy są skłonni otwierać własny biznes, pomimo dużej obawy przed bankructwem. Globalny Raport o Przedsiębiorczości, opublikowany przez Global Entrepreneurship Monitor (GEM), pokazuje, że w 2015 r. w skali światowej, przedsiębiorczość postrzegana jest jako aktywność „elitarna” i że dwie trzecie dorosłych uważa przedsiębiorczość za trafny wybór kariery.
66 proc. ankietowanych dorosłych (osoby w wieku produkcyjnym pomiędzy 18 a 64 rokiem życia, z 60 różnych krajów świata) uznaje przedsiębiorczość za dobry wybór kariery, a ponad połowa populacji w wieku produkcyjnym czuje, że ma potencjalną możliwość rozpoczęcia działalności gospodarczej – wynika z opublikowanego w lutym Globalnego Raportu o Przedsiębiorczości 2015. Raport został opublikowany przez Global Entrepreneurship Monitor (GEM).
Dlaczego decydujemy się na własny biznes
Większość osób na świecie angażuje się w przedsiębiorczość świadomie, a nie z konieczności. Tę grupę stanowi aż 78 proc. przedsiebiorców w gospodarkach opartych na innowacji oraz 69 proc. przedsiebiorców w krajach, w którch gospodarkę napędzają czynniki wytwórcze i wzrost wydajności (factor and efficiency-driven economies).
Często panuje błędne przekonanie, że większość przedsiębiorców słabiej rozwiniętych gospodarek jest zmotywowana koniecznością – twierdzi Donna Kelley, jedna z autorek raportu, profesor w Babson College Raport. W rzeczywistości, możliwości przedsiębiorcze wszelkiego rodzaju istnieją w każdej części świata, a ambitni przedsiębiorcy są wszędzie z aspiracjami do ich realizacji – dodaje ekspert.
W Polsce, w 2015 roku aż 56 proc. ankietowanych czuło się na siłach, aby spróbować swoich szans w biznesie (to o 2 proc. więcej niż w 2014 roku). W rankingu zajęliśmy 20. miejsce. Jednocześnie liczba nowo założonych firm nie rośnie.
Od 2013 roku Polska utrzymuje to samo – 38. miejsce pod względem liczby przedsiębiorstw we wczesnej fazie rozwoju (TEA). Najsłabiej wypadamy w rankingu w kryterium „strach przed bankructwem”. Prawie 48 proc. badanych (osoby nieprowadzące działalności gospodarczej) przyznaje się do obawy przed niepowodzeniem, co daje Polsce 56. miejsce na końcu listy 60 państw.
Statystycznie, we wszystkich 60 krajach dla 70 proc. ankietowanych przedsiębiorczość kojarzy się z wysokim statusem społecznym. Dla porównania, niecałe 56 proc. badanych Polaków podziela tę opinię. Dla ponad 60 proc. Polaków to słuszny wybór kariery.
Na świecie, 21 proc. procent dorosłych w 60 ankietowanych krajach zamierza otworzyć własny biznes w ciągu najbliższych trzech lat. W Polsce ta sytuacja jest zbliżona do światowej średniej – 20 proc. ankietowanych ma podobne zamiary.
Ogółem, odsetek przedsiębiorców mających średnie bądź wysokie oczekiwania odnośnie tworzenia nowych miejsc pracy na wszystkich poziomach rozwoju biznesu jest podobny, z czego około jedna piąta przedsiębiorców uważa, że będą oni zatrudniać sześć lub więcej osób. Przedsiębiorcy w Stanach Zjednoczonych wykazują wyższe aspiracje w tej dziedzinie – aż 32 proc. spośród nich planuje zatrudnić przynajmniej sześć osób. Polscy przedsiębiorcy odnośnie tego kryterium uplasowali się w pierwszej dwudziestce, z wynikiem 26 proc., co daje 17. miejsce na świecie.
Kto najchętniej zakłada własny biznes
We wszystkich badanych krajach, najwyższy wskaźniki udziału przedsiębiorczości przypada w grupie 25-35-latków i 35-44-latków. Niemal połowa lub więcej przedsiębiorców w gospodarkach napędzanych czynnikami wytwórczymi lub wzrostem wydajności otwiera biznes w sektorze handlu hurtowego lub detalicznego. Dla porównania, prawie połowa przedsiębiorców w grupie krajów napędzanych innowacją rozpoczyna działalność w sektorze informacji, komunikacji, finansów, zdrowia, edukacji i innych usług przemysłowych.
Zrozumienie tego, co hamuje, a co rozwija przedsiębiorczość w różnych okolicznościach nigdy nie było tak ważne, jak dziś, w momencie gdy wiele gospodarek boryka się z trudnościami, zwłaszcza w krajach rozwijających się, gdzie bezrobocie stale rośnie – podkreśla Mike Herrington, dyrektor wykonawczy GEM, jeden z autorów raportu.
Gospodarki napędzane czynnikami wytwórczymi wykazują najwyższy wskaźnik aktywności kobiecej we wczesnym stadium przedsiębiorczości (TEA), bo aż 20 proc. Gospodarki te pokazują również najwyższy wskaźnik przedsiębiorczych kobiet w stosunku do mężczyzn – średnio na dziesięciu mężczyzn-przedsiębiorców przypadada aż dziewięć kobiet-przedsiębiorców. W Polsce ta proporcja jest następująca: pięć kobiet na dziesięciu meżczyzn, co daje nam 38. pozycję w rankingu.
Zdolność danej gospodarki do przedsiębiorczości zależy od współistnienia różnych typów zachowań pro przedsiębiorczych, co pomaga bezrobotnym przekwalifikować się, aby otworzyć własną działalność gospodarczą, a w następnej fazie tworzyć nowe miejsca pracy, wprowadzać innowacje i operować w skali globalnej – ocenia Slavica Singer, jedna z autorów raportu, profesor na J.J. Strossmayer University of Osijek (Chorwacja). Przy pomocy Global Entrepreneurship Monitor, staramy się szerzyć tę świadomość pośród decydentów, aby Ci mogli tworzyć ekosystem biznesowy przyjazny w szerokiej skali przedsiębiorczości – dodaje.