30 września 2015 roku nabrała mocy prawnej ustawa Ukrainy nr 675-VIII z dnia 03.09.2015 r. o komercji elektronicznej. Wprowadza ona kilka zasadniczych zmian do ustawodawstwa ukraińskiego w zakresie handlu elektronicznego. Dotyczy to zwłaszcza sklepów internetowych, zbliżenia do standardów Unii Europejskiej, w zakresie innowacyjnych technologii i handlu elektronicznego(1).
Przyjęcie ustawy o komercji elektronicznej było bardzo długo wyczekiwane. Mimo stanu gospodarki Ukrainy oraz konfliktu wojskowego w Donbasie, wyniki badań przeprowadzonych przez Ukraińskie Stowarzyszenie Marketingu Bezpośredniego w 2014 r. wskazują, że rynek e-handlu (wyłącznie B2C-sprzedarzy nowych towarów) wynosi około 1,6 miliona USD(2).
Głównym celem Ustawy jest usystematyzowanie prawa Ukrainy w dziedzinie handlu elektronicznego oraz uregulowanie zawarcia i wykonania transakcji z wykorzystaniem elektronicznych środków komunikacji i technologii(3).
Najważniejsze zmiany
Po pierwsze, Ustawa wprowadziła definicje ustawowe takich pojęć jak „komercja elektroniczna”, „handel elektroniczny”, „umowa elektroniczna”, „sklep internetowy”, „oferta elektroniczna” etc. Krok ten ma doprowadzić do ujednolicenia rozumienie terminów i zapobiec różnym ich interpretacjom przez uczestników rynku, organy władz państwowych, czy sądy.
Po drugie, Ustawa wprowadza w prawo Ukrainy pojęcie umowy elektronicznej jako rodzaju formy pisemnej umowy. Umowa elektroniczna jest porozumieniem dwóch albo więcej stron skierowanym na ustalenie, zmianę albo wstrzymanie cywilnych praw i obowiązków, formalizowanym finalizowany, w formie elektronicznej. Zawarcie umów elektronicznych dokonuje się poprzez wymianę przez strony oferty i akceptacji w formie elektronicznej.
Ustawa określa również tryb podpisania umów elektronicznych. Może być ono dokonane za pomocą:
- podpisu elektronicznego lub podpisu elektronicznego cyfrowego,
- analogu własnoręcznego podpisu, podpisu poprzez identyfikator jednorazowy.
Mimo że ostatni wariant jest nowelą prawa ukraińskiego, to w praktyce już od dawna jest stosowane. Mechanika działań polega na akceptacji oferty sprzedającego poprzez potwierdzenie drogą e-mailową lub za pomocą telefonu komórkowego z wykorzystaniem jednorazowego kodu literowo-cyfrowego. Wpisanie przez kupującego prawidłowego identyfikatora pod propozycją zawarcia umowy elektronicznej jest uważane za podpisanie umowy elektronicznej.
Po trzecie, Ustawa przewiduje określenie statusu prawnego, praw i obowiązków sprzedającego, kupującego oraz dostawcy usług pośredniego charakteru (dostawy usług internetowych, operatora systemów płatniczych, etc). Dzięki czemu ustawodawstwo ukraińskie określa nie tylko prawa kupującego, ale i jego obowiązki.
Przyjęta ustawa Ukrainy o komercji elektronicznej ma doprowadzić standaryzacji prawa z ustawodawstwem Unii Europejskiej w zakresie technologii i handlu elektronicznego. Co więcej jej zadaniem jest zapewnienie inwestorów zagranicznych, że prowadzenie handlu elektronicznego na Ukrainie jest bezpieczne, dzięki prawu o działalności gospodarczej, w ramach której prawa i interesy prawne każdej ze stron są chronione.
Sergii Kochniev
Prawnik
Departament Wschodni w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy