Ogólne warunki ubezpieczenia stanowią tzw. wzorzec umowy, który reguluje wzajemne prawa i obowiązki stron. Wzorzec umowy jest przeznaczony do masowego stosowania przez ubezpieczyciela – ma bowiem na celu uproszczenie, ujednolicenie i ułatwienie zawierania umów ubezpieczenia. Jest to pewne udogodnienie dla ubezpieczyciela, znajdujące swoje źródło w dynamicznie rozwijających się relacjach gospodarczych, zmierzających do przyśpieszenia każdego działania, w tym negocjowania umów.
Ubezpieczany (klient) nie ma wpływu lub ma ograniczony wpływ na treść wzorca umowy. W praktyce zdarza się, że w przypadku wystąpienia ryzyka o nietypowym charakterze ubezpieczyciel ustala z ubezpieczającym warunki zawieranej umowy. Powyższe nie zmienia faktu, iż ogólne warunki ubezpieczenia powinny być zgodne z ogólnymi normami prawnymi, przepisami ustawy z 22 maja 2003 roku o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. 2013.950 j.t. z późn. zm.) oraz przepisami ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.), w szczególności art. 384 – 385(4) oraz art. 805-834. Zgodnie z art. 807 § 1 Kodeksu cywilnego, postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia sprzeczne z przepisami tytułu XXVII „Umowa ubezpieczenia” Kodeku cywilnego są nieważne, chyba że dalsze przepisy przewidują wyjątki.
Postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia powinny być jednoznaczne i zrozumiałe. Ubezpieczający nie powinien mieć problemów z ich poprawnym i właściwym odczytaniem. Jednym z bardzo ważnych elementów koniecznych do zachowania przejrzystości jest definiowanie pojęć występujących w ogólnych warunkach ubezpieczenia, szczególnie tych, które mają kluczowe znaczenie dla odpowiedzialności ubezpieczyciela. Wymagania co do transparentności wzorca umowy adresowanego do konsumentów są wyższe niż skierowanego do przedsiębiorców. Niemniej jednak wzorzec umowy nie powinien być wydrukowany zbyt małą czcionką rozmazanymi literami, nie może być niekompletny czy zbyt obszerny czy częściowo zniszczony. Jeśli we wzorcu znajduje się odesłanie do innych ogólnych warunków umów, te warunki powinny być również doręczone ubezpieczającemu (klientowi).
Ubezpieczany (klient) powinien w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia móc zapoznać się z rodzajem ubezpieczenia i jego przedmiotem, warunkami zmiany sumy ubezpieczenia lub sumy gwarancyjnej, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia taką zmianę przewidują, prawami i obowiązkami każdej ze stron umowy ubezpieczenia, zakresem odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, przy ubezpieczeniach majątkowych – sposobem ustalania rozmiaru szkody, sposobem określania sumy odszkodowania lub innego świadczenia, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia przewidują odstępstwa od zasad ogólnych, sposobem ustalania i opłacania składki ubezpieczeniowej, metodą i sposobem indeksacji składek, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia indeksację przewidują, trybem i warunkami dokonania zmiany umowy ubezpieczenia zawartej na czas nieokreślony, przesłankami i terminami wypowiedzenia umowy przez każdą ze stron, a także trybem i warunkami wypowiedzenia, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia przewidują taką możliwość.
Klient towarzystwa ubezpieczeniowego powinien otrzymać ogólne warunki ubezpieczenia przed podpisaniem umowy ubezpieczenia. Ponadto, zgodnie art. 812 § 8 Kodeksu cywilnego, różnicę między treścią umowy a ogólnymi warunkami ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązany jest przedstawić ubezpieczającemu w formie pisemnej, przed zawarciem umowy. W razie niedopełnienia tego obowiązku ubezpieczyciel nie może powoływać się na różnicę niekorzystną dla ubezpieczającego. Przepisu nie stosuje się do umów ubezpieczenia zawieranych w drodze negocjacji.
Z uwagi na to, że ubezpieczany zazwyczaj nie ma możliwości dokonywania indywidualnych uzgodnień co do postanowień poszczególnych ogólnych warunków ubezpieczenia, powinien podjąć trud porównania ofert kilku ubezpieczycieli – każdorazowo należy zastanowić się nad ryzykami, przed którymi chce zabezpieczyć siebie, swoich bliskich, swoje mienie czy przedsiębiorstwo. Szczególną uwagę należy zwrócić na różnice między oferowanymi przez ubezpieczycieli wariantami, sposobem likwidacji szkody a przede wszystkim katalogiem wyłączeń ochrony ubezpieczeniowej. Wyłączenie ochrony ubezpieczeniowej to sytuacja, w której ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za wystąpienie danej szkody, co oznacza, iż w przypadku zajścia szkody ubezpieczony nie otrzyma odszkodowania.
Warto również poświęcić czas na rozmowę z przedstawicielem ubezpieczyciela, agentem czy brokerem w celu wyjaśnienia wszelkich wątpliwości już na etapie podpisywania umowy. Powyższe zachowanie pozwoli na uniknięcie w przyszłości odmowy wypłaty odszkodowania, postępowania sądowego czy konieczności korzystania z pomocy Rzecznika Ubezpieczonych.
Tu jesteś:
- Wiadomości
- Nowości
- Czy klient ma wpływ na OWU?
